3. Η ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΙ Η ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

 

Ο Στράβωνας αναφέρει ότι η Μακεδονία, που παλιότερα λέγονταν Ημαθία, ονομάστηκε έτσι από το όνομα κάποιου παλιοιύ ηγεμόνα της (εννοεί το γιο του Δίας και της Πανδώρας, όπως θα δούμε πιο κάτω), του Μακεδόνα, πρβ: «Ότι Ημαθία εκαλείτοι πρότερον η νυν Μακεδονία. Ελαβε δε τούνομα τούτο απ αρχαίου τινός των ηγεμόνων Μακεδόνος. Ην δε και πόλις Ημαθία προς θαλάσση (Στράβων γεωγραφικά Ζ, απόσμασμα 11)

Ο Στέφανος Βυζάντιος στη λέξη «Μακεδονία» αναφέρει ότι η Μακεδονία, η οποία λέγονταν και Μακέτια, ονομάστηκε έτσι από τον Μακεδόνα, που σύμφωνα με τον Ησίοδο (βλέπε Ηοίαι ή Κατάλογος Γυναικών) ήταν γιος του Δία και της Θύιας (η Θύια από τον Ησίοδο λέγεται και Πανδώρα, επειδή στο γάμο της όλοι οι Θεοί της εκαναν και από ένα δώρο) και αδελφός του Γραικού και του Μάγνη και κατά τον Ελλάνικο γιος του Αιόλου (γιου  του Έλληνα και αδελφού του Δώρου και του Ξούθου), πρβλ: «Μακεδονία, η χώρα από Μακεδόνος του Διός και Θυιας της Δευκαλίωνος, ως φησίν Ησίοδος ο ποιητής… αλλοι δ’ από Μακεδόνος του Αιόλου, ως Ελλάνικος ιερειών πρωτη των εν Άργει <και Μακεδόνος του Αιόλου ούτω νυν Μακεδόνες καλούνται, μόνοι μετά Μυσών τότε οικούντες….. Το θνικόν Μακεδών  ομοφώνως τω κτιστή, κοινόν τω γενει, και Μακεδονίς Θηλυκώς, και Μακεδών αντι Μακεδονικός. Λέγεται και Μακεδόνιος και μακεδονική η χώρα. Λέγετι και Μακέτης αρσενικώς και μακέτις γυνή και Μάκεσσα επιθετικώς, ως ηρακλείδης, και Μακεττα δια δυο ττ και δι ενός τ.»….  Λεγεται δε και Μακεδονίας μοίρα Μακετία, ως Μαρσύας εν πρωτω Μακεδονικών <και την Ορεστείαν δε Μακετίαν λέγουσι από του Μακεδόνος>. Αλλά και όλην Μακεδονία Μακετία οίδεν ονομαζομένην Κλείδημος εν πρωτω Ατθίδος»

  

    ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ    ΕΛΛΑΔΑ

Ετυμολογικά τα ονοματα «Μακεδονία - Μακεδών, Μαγνησία - Μάγνης, Μακέτια - μακέτης» προέρχονται από τη δωρική ρίζα μακ- από την οποία παράγονται και τα: μάκος ή ιωνικά μήκος,magnus = μέγας = μακρύς, μακαρόνια κ.α., καθώς και τα σύνθετα: Μακεδονία, μακεδανός – Μάκεδνος και μακεδνός,η,ο κ.α.

Από το Μακεδόν(ιος) αντι μακεδονικός > Μακεδών κ.α.

Στην Οδύσσεια (η’ 106) αναφέρεται  «Αι δ’ ιστούς υφόωσι και ηλακατα στρωφώσιν ημέναι,  οία τε φύλλα μακεδνής αιγείρειο», όπου το επίθετο  «μακεδνός,ή,ος» μεταφράζεται σε ευμήκη, δηλαδή με μάκος ή ιωνικά μήκος και συνεπώς «Μάκεδνος»  σημαίνει ο μακέτης (ευμήκης, ψηλός)  εννοείται άντρας και Μακεδόνες = οι ευμήκεις  ή «Μακεδονία» = η ευμήκη, η μακρά χώρα (έδρα).

Πιο σωστά, η ονομασία  «Μακέδ(α)νος» είναι φανερό ότι είναι σύνθετη από τις απλές λέξεις «μάκος» (= ιωνικά μήκος) και «έδ(α)νος » ή «εδ(α)νός». Η λέξη «μάκος»   ή ιωνικά μήκος = το μάκ(ρ)ος, απ΄όπου και τα:  μεγας, μειζων, magnus, grand,  μακαρόνι … Διάφορο είναι το: «μάκκος» (με δυο κκ) ή νεότερα «μάκος». Η λέξη «εδανός» (Ιλ Ξ 172) (με τόνο στην κατάληξη) σημαίνει  ο ευχάριστος, ο εύοσμος, «έδνον» = το γλυκύ, το εύγευστο, εύοσμο κ.α., από το «εδος > ηδύ» και το «ήδος, ήδομαι» = ευχαριστούμαι. Με αυτή την ετυμολογία «μακέδνος» σημαίνει ο μακέτης (ο μακρύς, ψηλός) και εδανός (γλυκύς, συμπαθής, ωραίος) εννοείται άντρας. Η λέξη «έδ(α)νος,η,ο» (με τόνο στο θέμα σημαίνει είτε η χώρα (πργ: «η έδρα > το έδρανο»,  η Δωρίδα, κοιτίδα των Δωριέων) είτε το δώρο – τα δώρα (από το  έδνα, εδνάομαι-ώμαι, εδνόω-ώ = δώρα, δωρίζω), άρα «έδνοι» - μακ-εδνοι= οι Δωριείς - υπενθυμίζεται ότι οι Μακεδόνες είναι δωρικής καταγωγής. Με αυτή την ετυμολογία «μακέδνος» = ο μακετης (ο μακρύς, ψηλός) Δωριεύς (πρβ και «Δωριείς τριχάικες») και Μακεδονία = η μεγάλη Δωρίδα.

 

 

 

Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

4. Η ΧΩΡΑ ΚΑΙ Η ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ

 

Ο Στράβωνας αναφερόμενος στα όρια της Μακεδονίας αναφέρει: «‘Ότι η Μακεδονία, περιορίζεται εκ μεν δυσμών τη παραλία του Αδρίου, εξ ανατολών δε τη παραλήλλω ταυτης μεσημβρινή γραμμή τη δια των εκβολών Έβρου ποταμού και Κυψέλων πόλεως, εκ βορρά δε τη νοουμένη ευθεία γραμμή τη δια του Βερτίκου όρους και Σκάρδου και Ορβήλου και Ποδόπης και Αίμου’ τα γαρ όρη ταύτα, αρχόμενα από του Αδρίου , διήκει κατά ευθείαν γραμμήν έως του Ευξείνου…. Εκ νότου δε τη Εγνατία οδώ από Δυρραχίου πόλεως προς ανατολας  ιούση εως Θεσσαλονικείας’ και έτσι το σχήμα τουτο της Μακεδονίας παραλληλογραμμον έγιστα (Στράβων Ζ απόσμασμα 1^ο).

    Ξ Ε Ν Ο Φ Ω Ν Τ Α Σ

 Ο Θουκυδίδης (Ε και Ζ) αναφέρει ότι η Μακεδονία διακρίνονταν σε δυο μεγάλα γεωγραφικά διαμερίσματα, την άνω και κάτω Μακεδονία. Ο Ξενοφώντας (Ελληνικά Ε) αναφέρει ότι η μεγαλύτερη πόλη της Μακεδονίας ήταν η Πέλλα  και ο  Ηρόδοτος ονομάζει Μακεδονία την πέρα της Πρασιάδας λίμνης και του Δυσώδους όρους χώρα που ορίζεται προς Ν. από τον Πηνειό και τον Όλυμπο.

 Πρωτεύουσα των Μακεδόνων ήταν αρχικά η Έδεσα, αφού ο Περδίκκας , 7ος αι. π.Χ., ίδρυσε άλλη στις Αιγές (=  η Βεργίνα). Από εκεί τον 5ο αι. π.Χ. μεταφέρθηκε από τον Αρχέλαο στην Πέλλα. Σήμερα (ήδη από τους βυζαντινούς χρόνους) πρωτεύουσα της Μακεδονίας είναι η Θεσσαλονίκη.

Ο Σκύλακας (Ελλάδος Περιήγησις), σχετικά με τη χώρα των Μακεδόνων, αναφέρει: «Από δε Πηνετού ποταμού Μακεδόνες εισίν έθνος και κόλπος Θερμαίος. Πρώτη πόλις Μακεδονίας Ηράκλειον, Δίον, Πύδνα πόλις Ελληνίς. Μεθώνη πόλις Ελληνίς και Αλιάκμων ποταμός, Αλωρός πόλις και ποταμός Λυδίας, Πέλλα πόλις και βασίλειον εν αυτή και ανάπλους εις αυτήν ανά τον Λυδίαν. Άξιος ποταμός, Εχέδωρος ποταμός, Θέρμη πόλις. Αίνεια Ελληνίς, Παλλήνη άκρα μακρά εις το πέλαγος ανατείνουσα, και πόλεις αίδε εν τη Παλλήνη Ελληνίδες. Ποτίδαια εν τω μέσω το ισθμόν εμφράττουσα, Μένδη, Άφυτις, Θραμβηϊς, Σκιώνη, Κανάστραιον της παλλήνης ιερόν ακρωτήριον. (Σκύλακας, Περίπλους- περί Μακεδονίας)

Επαρχίες της Μακεδονίας : Αλμωπία, Βισαλτία, Βοτιαία, Ελιμία, Εορδαία, Ηδωνίς, Ημαθία, Κρηστωνία, Λύγκηστίς, Μυγδονία, Οδομαντική, Ορεστειάς, Παιονία, Πελαγονία, Πιερία, Σιντική, Χαλκιδική.

Πόλεις : Αιγαί, Πέλλα, Βεργίνα, Ορεστίς, Άργος Ορεστικόν, Ηράκλεια, Δίον, Θεσσαλονίκη, Αμφίπολις, Φίλιπποι, Μεθώνη, Πύδνα, Αντιγόνεια, Γαρησκός, Όλυνθος, Αιανή, Εράτυρα, Γορτυνία, Αταλάντη, Ειδομένη, Γορτυνία, Άρνισσα, Απολλωνία κ. α.

Όρη: Όλυμπος, Άσκιον, Βέρμιον, Βερνόν,Βόιον, Βόρας, Βαρνούς, Κερκίνη, Μεσσάπιον, Πιέρια όροι κ.α.

 

      Η  Ρ  Ο  Δ  Ο  Τ  Ο  Σ

) Ο Ηρόδοτος λέει ότι στη Μακεδονία εκτός από τους Μακεδόνες ζούσαν και ορισμένα άλλα φύλα, όπως οι Παίονες κ.α., πρβ: «Διελθών, ο Ξέρξης, δε πλησίον από τους Παίονας, τους Δόβηρας και τους Παιόπλας, οι οποίοι κατοικούν προς βορράν του Παγγαίου, επορεύετο προς δυσμάς, μέχρις ου έφθασεν εις τον Στρυμόνα και την Ηδωνικήν πόλιν Ηϊόνα, την οποίαν εκυβέρνα τότε ο Βόγης». 

Σύμφωνα με τον Όμηρο, οι Παίονες ήσαν και αυτοί Πελασγικής καταγωγής, άρα Ελληνικά φύλλα, πρβ: «οι τοξοφόροι Παίονες, των Πελασγών το θείον Γένος» Ιλιάδα, Κ 450-455, μετάφραση ΠΟΛΥΛΑ).  Ωστόσο οι Παίονες κατά τα Περσικά, επειδή πήγαν με το μέρος των Περσών, έφυγαν από το φόβο της εκδίκησης των Μακεδόνων και πήγαν στη Μ. Ασία, προκειμένου να έχουν την προστασία των Περσών. Στη Μακεδονία κατοικούσαν και οι  Αγριάνες, που βοήθησαν το Μ. Αλέξανδρο στην εκστρατεία του στην Ασία και που σήμερα πιστεύεται ότι αυτοί είναι οι καλούμενοι Πομάκοι.

2) Γείτονες των Μακεδόνων ήσαν οι Θράκες (φύλα ελληνικά), οι Σκύθες (περιοχή σημερινής Ρουμανίας) και οι Ιλλυριοί (= τα φύλα πάνω από την Ήπειρο).

 

  ΕΛΛΑΔΑ   ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ   ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

H  MAKEΔΟΝΙΑ  ΕΙΝΑΙ  ΕΛΛΗΝΙΚΗ

 Το ζήτημα του ονόματος Των Σκοπιων .

 

Το ζήτημα του ονόματος της ΠΓΔΜ δεν είναι απλώς μία διαφορά περί ιστορικών γεγονότων και συμβόλων. Είναι ένα πρόβλημα με περιφερειακή και διεθνή διάσταση, καθώς η ΠΓΔΜ ασκεί πολιτική αλυτρωτισμού και εδαφικών διεκδικήσεων, με όχημα την παραχάραξη της ιστορίας και την κλοπή της εθνικής και ιστορικής κληρονομιάς της Ελλάδας.

 

Το πρόβλημα του ονόματος της ΠΓΔΜ, υπό τη σημερινή του μορφή, ξεκίνησε το 1991, όταν η ΠΓΔΜ ανακήρυξε την ανεξαρτησία της, με την ονομασία  «Δημοκρατία της Μακεδονίας».

 

Υπό ιστορικούς όρους, το ελληνικό όνομα «Μακεδονία» αναφέρεται στο κράτος και τον πολιτισμό των αρχαίων Μακεδόνων που, αδιαμφισβήτητα, αποτελεί μέρος της εθνικής και ιστορικής κληρονομιάς της Ελλάδας και ουδεμία σχέση έχει με τους κατοίκους της ΠΓΔΜ, οι οποίοι είναι απόγονοι των Σλάβων και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του αρχαίου Βασιλείου της Μακεδονίας σε πολύ μεταγενέστερο στάδιο.

 

Υπό όρους γεωγραφίας, ο όρος «Μακεδονία» αναφέρεται σε έναν ευρύτερο χώρο, ο οποίος περιλαμβάνει μέρος της επικράτειας διαφόρων Βαλκανικών χωρών (κυρίως Ελλάδος, ΠΓΔΜ και Βουλγαρίας).  Ωστόσο, το κύριο μέρος της γεωγραφικής Μακεδονίας απλώνεται στα όρια της αρχαίας Ελληνικής Μακεδονίας, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων βρίσκεται εντός ελληνικής επικράτειας. Στο ελληνικό τμήμα της γεωγραφικής Μακεδονίας ζουν σήμερα 2.5 εκατομμύρια έλληνες πολίτες, οι οποίοι αποκαλούν και θεωρούν εαυτούς Μακεδόνες προ αμνημονεύτων χρόνων.

 

Οι ρίζες του προβλήματος του ονόματος της ΠΓΔΜ εντοπίζονται στην περίοδο μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, οπότε ο Τίτο κατέστησε την γνωστή ως τότε περιοχή Vardar Banovina(σημερινή ΠΓΔΜ) ομόσπονδη Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, υπό την ονομασία «Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας», εγκαινιάζοντας, παράλληλα, το δόγμα του «Μακεδονικού έθνους». Προφανής λόγος για τον οποίο ο Τίτο επέλεξε να προωθήσει το δόγμα του «Μακεδονισμού», σε πλήρη αναντιστοιχία με την γεωγραφική πραγματικότητα της ευρύτερης περιοχής της Μακεδονίας, ήταν η ανάγκη του να αποκτήσει διέξοδο στο Αιγαίο Πέλαγος, καλλιεργώντας την ιδέα της επανένωσης όλων των εδαφών της Μακεδονίας.

 

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται ο αλυτρωτικός αγώνας που έχει αναλάβει η πολιτική ηγεσία της ΠΓΔΜ, επιδιώκοντας, μέσω σχολικών συγγραμμάτων και προπαγάνδας, να γαλουχήσει τους πολίτες της χώρας με την ιδέα ότι είναι απόγονοι των αρχαίων Μακεδόνων και να καλλιεργήσει το δόγμα της «Μεγάλης Μακεδονίας», μέρος της οποίας είναι η ΠΓΔΜ, ενώ τα λοιπά της κομμάτια βρίσκονται υπό ελληνική, βουλγαρική και αλβανική κατοχή. Είναι σαφές ότι το αλυτρωτικό δόγμα της «μεγάλης Μακεδονίας» αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο διεκδίκησης των «κατεχόμενων» εδαφών.

 

Η ΠΓΔΜ έγινε δεκτή στα ΗΕ το 1993 υπό προσωρινή ονομασία, καθώς το Συμβούλιο Ασφαλείας (Απόφαση 817) διαπίστωσε την απειλή για την ειρήνη και ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής που προκύπτει από την μονοπώληση του ονόματος της Μακεδονίας και κάλεσε Ελλάδα και ΠΓΔΜ (Απόφαση 845) να προβούν σε διαπραγματεύσεις για την οριστική επίλυσή της. Η υποχρέωση της διαπραγμάτευσης για το ζήτημα του ονόματος αποτυπώθηκε και στην Ενδιάμεση Συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ Ελλάδος και ΠΓΔΜ το 1995.

 

Έκτοτε η Ελλάδα κατέβαλε κάθε προσπάθεια προς εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης στο ονοματολογικό. Δυστυχώς, 13 χρόνια μετά, δεν υπήρξε πρόοδος, καθώς η άλλη πλευρά ανταποκρίνεται με κακή πίστη, απόλυτη αδιαλλαξία και προκλητική συμπεριφορά και εμμένει στη μαξιμαλιστική της θέση να αρνείται κάθε άλλη ονομασία πέραν της συνταγματικής «Δημοκρατία της Μακεδονίας», μετατρέποντας τη διαδικασία διαπραγμάτευσης υπό τα ΗΕ σε ατέρμονο παιχνίδι ανταλλαγής απόψεων.

 

Παράλληλα, η ΠΓΔΜ παραβιάζει συστηματικά το μεγαλύτερο μέρος των προβλέψεων της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, (α) επιδιώκοντας, αντί της ειλικρινούς διαπραγμάτευσης, να επιβάλει το συνταγματικό της όνομα, και (β) προβαίνοντας σε σειρά αλυτρωτικών και προκλητικών ενεργειών και δηλώσεων σε βάρος της Ελλάδας. Πλέον πρόσφατο παράδειγμα των ανωτέρω αποτελεί η ανάρτηση σε κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας της ΠΓΔΜ απεικονίσεων της ελληνικής σημαίας, όπου αντί του χριστιανικού σταυρού τοποθετήθηκε ο αγκυλωτός σταυρός των Ναζί. Λίγους μήνες αργότερα, πλήθος φανατισμένων εθνικιστών, πολιτών της ΠΓΔΜ, επιτέθηκε κατά της Ελληνικής Διπλωματικής Αποστολής στα Σκόπια, προκαλώντας σοβαρές ζημιές, με την ανοχή των αστυνομικών αρχών της χώρας.

 

Η πολιτική συμπεριφορά της ΠΓΔΜ τραυματίζει τις σχέσεις καλής γειτονίας και αποτελεί αποσταθεροποιητικό παράγοντα για την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, καθώς η ηγεσία της χώρας επιλέγει τον επικίνδυνο δρόμο του ακραίου εθνικισμού, ο οποίος αντιβαίνει στις αρχές του διεθνούς δικαίου.

 

Κατά τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Βουκουρέστι (Απρίλιος 2008), τα κ-μ της Συμμαχίας συμφώνησαν με την θέση της Ελλάδος για ανάγκη πλήρωσης από την ΠΓΔΜ των όρων καλής γειτονίας και συλλογικά αποφάσισαν (παρ.20 Διακήρυξης Συνόδου Κορυφής) ότι αναγκαία προϋπόθεση για ένταξή της στο ΝΑΤΟ αποτελεί η επίτευξη συμφωνίας επί ονοματολογικού. Στο κοινό ανακοινωθέν της Συνόδου αναφέρεται ότι «θα απευθυνθεί πρόσκληση ένταξης στην ΠΓΔΜ στη Συμμαχία, ευθύς μόλις εξευρεθεί αμοιβαία αποδεκτή λύση στο ζήτημα του ονόματός της».

 

Εις επίρρωση νατοϊκής αποφάσεως Βουκουρεστίου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (19-20.6.08) δήλωσε στα Συμπεράσματά του, για πρώτη φορά ρητώς, ότι η επίλυση του ονοματολογικού για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΠΓΔΜ είναι απαραίτητη (essential).

 

Δυστυχώς, οι εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας δεν εισακούστηκαν από την πολιτική ηγεσία της ΠΓΔΜ, η οποία αν και ενισχυμένη με απόλυτη αυτοδυναμία που πέτυχε στις εκλογές Ιουνίου 2008, επέλεξε, αντί της επίδειξης πολιτικής βούλησης για επίλυση του χρονίζοντος προβλήματος του ονόματος, να επιχειρήσει τον εκτροχιασμό των διαπραγματεύσεων υπό τα Ηνωμένα Έθνη, εγείροντας ζητήματα που ουδεμία σχέση έχουν με τις επιταγές των Αποφάσεων 817 και 845 του Συμβουλίου Ασφαλείας. 

 

Για την Ελλάδα η οριστική διευθέτηση του ζητήματος και η εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης παραμένει μοναδικός στόχος. Απόδειξη του εποικοδομητικού πνεύματος και της καλής πίστης με την οποία μέχρι σήμερα η Ελλάδα προσεγγίζει τις υπό τα Ηνωμένα Έθνη διαπραγματεύσεις, αποτελεί η μετακίνησή της από την αρχική διαπραγματευτική της θέση, με την αποδοχή της ιδέας σύνθετης ονομασίας, οποία θα συμπεριλαμβάνει τον όρο Μακεδονία, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει γεωγραφικός προσδιορισμός.

               

Η Ελληνική πλευρά αξιώνει:

 

(1) την υιοθέτηση οριστική ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό του όρου «Μακεδονία», έναντι πάντων (erga omnes) και για κάθε χρήση, ώστε να αποφεύγεται σύγχυση με την Ελληνική Μακεδονία και να δοθεί τέλος στην αλυτρωτική πολιτική και στις εδαφικές βλέψεις της ΠΓΔΜ,

(2) την έμπρακτη εγκατάλειψη από πλευράς ΠΓΔΜ της κλοπής της ιστορικής και εθνικής κληρονομιάς της Ελλάδας,

(3) την επικύρωση της τελικής λύσης από το Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ, ώστε να εξασφαλιστεί ο σεβασμός και η εφαρμογή της.

  

 O M O Ρ Φ Η  Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η

5. ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΚΑΙ Η ΚΤΙΣΗ (ΙΔΡΥΣΗ) ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

 

Ο Στράβωνας αναφέρει ότι η Θεσσαλονίκη, η οποία πρωτύτερα ονομάζονταν Θέρμη, κτίστηκε από τον Κάσσανδρο, συνοικισθείσα από τους πέριξ οικισμούς: Θέρμη, Κισσόν κ.α. Αναφέρει επίσης ότι ο Κάσσανδρος ονόμασε την πόλη αυτή Θεσσαλονίκη προς χάρη της γυναίκας του, της Θεσσαλονίκης, η οποία ήταν κόρη του Φιλίππου Β και  ετεροθαλή αδελφή του Μ. Αλέξανδρου, πρβ: «Ότι μετά τον Αξιόν ποταμόν η Θεσσαλονίκη εστί πόλις, ή πρότερον Θέρμη εκαλείτο΄ κτίσμα δ’ εστί Κασσανδρου, ος επι τω ονόματι της εαυτού γυναικός, παιδός εν Φιλίππου του Αμύντου, ωνόμασε’ μετώκισε δε τα πέριξ πολίχνια εις αυτήν, οιον Χαλάστραν, Αινέαν, Κισσόν και τινα άλλα. Εκ δε του Κισσού τούτου υπονοήσειεν αν τις γενέσθαι και τον παρ’ Ομήρω Ιφιδαμαντα, ου ο πάππος Κισσευς έθρεψεν αυτόν, φησίν, εν Θρηκη, ή νυν Μακεδονία. (Στράβων Γεωγραφικά, απόσπασμα Ζ 25)

Σύμφωνα με τον Όμηρο η Θέρμη ήταν η κυριότερη πόλη του Θερμαϊκού, πρβ: «Θέρμη δε εν τη εντω Θερμαίω κόλπο οικημένη, απ ης και ο κόλπος ούτος την επωνυμίην έχει (Όμηρος Ζ 121)

 

Ο Στέφανος Βυζάντιος, στην ονομασία «Θεσσαλονίκη, αναφέρει: «Θεσσαλονίκη, πόλις Μακεδονίας, ήτις άρα εκαλειτο Αλία, Κασανδρου κτίσμα…. ή ότι ο Φίλιππος  του Αμύντου εκεί τους Θετταλούς  νικήσας ούτως εκάλεσε. Λούκιος δε ο Ταρραίος περί Θεσσαλονίκης βιβλίον έγραψεν, ος φησίν ότι ο Φίλιππος θεασαμνος κόρην ευπρεπή και ευγενή (Ιάσονος γαρ ην αδελφή) έγημε, και τεκούσα τη εικοστη ημερα της λοχειας τεθνηκεν. Αναλαβών ουν ο Φίλιππος το παιδίον εδωκε Νίλη τρεφειν και εκάλεσε Θεσσαλονίκην, η γαρ μητηρ του παιδίου Νικασίπολις εκεκλητο. Στραβων δε Θεσσαλονικειαν αυτήν φησί. Το εθνικό Θεσσαλονικευς.»

 

Επομένως η Θεσσαλονίκη , σύμφωνα και με τις δυο μαρτυρίες, κτίστηκε από τον Κάσσανδρο και ονομάστηκε έτσι είτε επειδή εκεί οι Μακεδόνες επί Φιλλίπου Β’ είχαν νικήσει τους Θεσσαλούς (Θεσσαλονίκη = νίκη κατά των Θεσσαλών) είτε για χάρη της γυναίκας του Κάσανδρου και κόρης του Φιλίππου, της Θεσσαλονίκης, που η γυναίκα αυτή ονομάστηκε έτσι, επειδή οι Μακεδόνες είχαν νικήσει τους Θεσσαλούς (Θεσσαλονίκη = η Νίκη επί των Θεσσαλών).

Η ερμηνεία αυτή επιβεβαιώνεται από μια βάση αρχαίου αγάλματος που βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη (φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης) και αναφέρει «ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΝ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΝ».

 Σημειώνεται επίσης ότι ο Φίλιππος Β’, ως γνωστό, νίκησε κατά τη διάρκεια του Γ' Ιερού Πολέμου (355-352 π.Χ.) το στρατό των Θεσσαλών, άρα  η πόλη της Θεσσαλονίκη κτίστηκε από τον Κάσσανδρο κάπου μεταξύ 352 - 316 π.Χ.

 

           Φ Ι Λ Ι Π Π Ο Σ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ  ΣΥΜΑΧΙΑ  ,  ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ  ΣΤΗΝ  ΑΣΙΑ  ΚΑΙ  ΑΦΡΙΚΗ

 

1. Η ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ

 

Μετά την απόκρουση των Περσών δια του κοινού αγώνα,  λέει ο Θουκυδίδης (Α 17), ο εθνικός σύνδεσμος των Ελλήνων που είχε δημιουργηθεί για την απόκρουση των Περσών διατηρήθηκε μόνο λίγο καιρό και μετά αρχίζουν μακροχρόνιες εμφύλιες συγκρούσεις  (Πελοποννησιακός, Βοιωτικός κ.α. πόλεμοι κ.α.), πολλές φορές και  με την ανάμειξη και των Περσών, για τα πρωτεία, δηλαδή για το ποιος θα ηγεμονεύει τους άλλους.  Αρχικά οι  Έλληνες χωρίστηκαν σε δυο ομάδες. Από τη μια οι Σπαρτιάτες με τους συμμάχους τους και από την άλλη οι Αθηναίοι με τους συμμάχους τους, που πότε νικούσαν οι πρώτοι και πότε οι άλλοι.

Προ αυτής της κατάστασης εκμεταλλεύτηκε - παρουσιάστηκε στο προσκήνιο μια νέα Ελληνική δύναμη, το συγκεντρωτικό στρατιωτικό κράτος των Μακεδόνων, που μέχρι τότε αναπτύσσονταν στο παρασκήνιο. Ειδικότερα και σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς:

Το 359 π.Χ.  ο βασιλιάς των Μακεδόνων  Περδίκας Γ' σκοτώνεται σε μάχη εναντίον των Ιλλυριών και το θρόνο τον διαδέχεται ο Φίλιππος Β (359-336)', ο οποίος μαζί με το γιο του Αλέξανδρο Γ’ έμελε να κάνουν τη Μακεδονία πρώτη δύναμη στον κόσμο..

Το 357 π.Χ. ο Φίλιππος Β΄ κατέλαβε την Αμφίπολη και την Πύδνα,.

Το 356 π.Χ.  ο Φίλιππος Β’ νικά και απωθεί τους Ιλλυριούς. Ο Ισοκράτης, στον « Περί Ειρήνης » λόγο του, διατυπώνει την Πανελλήνια Ιδέα. Την ίδια χρονιά γεννιέται ο Αλέξανδρος Γ'. Την ίδια χρονιά  ο Φίλιππος κατέλαβε  την Ποτίδαια και τα μεταλλεία χρυσού της Θράκης και στη συνέχεια κατέπνιξε την εξέγερση των Ιλλυριών, Παιόνων και Θρακών και εξασφάλισε έτσι τα βόρεια σύνορά του. Γι' αυτό, όταν κατά το Β΄ Ιερό πόλεμο (355-346 π.Χ.) οι Φωκείς εισέβαλαν στη Θεσσαλία, δέχτηκε την πρόσκληση των Θεσσαλών για βοήθεια, καθώς ήταν ευκαιρία να επέμβει στα πράγματα της νότιας Ελλάδας. Αφού έδιωξε τους εισβολείς Φωκείς, έγινε συγχρόνως κύριος όλης της Θεσσαλίας και εμφανίστηκε στα μάτια των Ελλήνων ως προστάτης του ιερού των Δελφών.

Το 357 π.Χ. ο Φίλιππος Β', επιχειρώντας να προσεγγίσει το βασιλιά των Μολοσσών της Ηπείρου, παντρεύεται την ανιψιά του Ολυμπιάδα

Το 352 π.Χ. ο Φίλιππος Β΄ εκστράτευσε στη Θράκη και έφτασε μέχρι την Προποντίδα και το 349 π.Χ. κατέλαβε την Όλυνθο, παρά την αντίδραση του Αθηναίου ρήτορα Δημοσθένη. Η αδιαφορία των Αθηναίων τον κατέστησε κύριο σε ολόκληρη τη Χαλκιδική. Ύστερα από την επιτυχία του αυτή έκλεισε με τους Αθηναίους τη Φιλοκράτειο ειρήνη (346 π.Χ.). και αμέσως μετά κατέλαβε τη Φωκίδα.

Το 344 π.Χ. οι Θεσσαλοί  εξέλεξαν το Φίλιππο Β’ άρχοντα τους και στη συνέχεια έγιναν σύμμαχοί του η Μεσσηνία, η Μεγαλόπολη, το Αργος, η Ήλιδα, η Εύβοια, η Ήπειρος και η Θράκη.

Ο Γ΄ Ιερός πόλεμος (339 π.Χ.) έδωσε την ευκαιρία στον Φίλιππο να καταλάβει την Άμφισσα και την Ελάτεια και άφησε να φανεί η πρόθεσή του για μια νέα οριστική αναμέτρηση με τη νότια Ελλάδα.

 Η αναμέτρηση έγινε στη Χαιρώνεια το 338 π.Χ., όπου σύντριψε τους ενωμένους Αθηναίους, Θηβαίους, Φωκείς, Κορινθίους και Αχαιούς.

Ύστερα υπέταξε όλη τη Νότια Ελλάδα και στις πόλεις διόρισε ολιγαρχικές κυβερνήσεις από"φιλιππίζοντες".

   ΟΙ   ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ  ΜΑΣ

 

 : «Ο Βασιλιάς Φίλιππος, γιος του Αμύντα, βασίλεψε στη Μακεδονία 24 χρόνια κι ενώ ξεκίνησε με ελάχιστες προϋποθέσεις, έχτισε το βασίλειό του έτσι ώστε να γίνει το σημαντικότερο στην Ευρώπη κι έχοντας παραλάβει τη Μακεδονία σκλαβωμένη στους Ιλλυριούς, την έκανε κυρία πολλών και μεγάλων εθνών και πόλεων. Ένεκα της ικανότητάς του και μόνο, ανέλαβε την ηγεμονία όλης της Ελλάδας με τη συγκατάθεση των πόλεων που εκούσια υποτάχτηκαν σ’ αυτόν έχοντας υποτάξει μετά από πόλεμο εκείνους που λεηλάτησαν το ιερό στους Δελφούς κι έχτισε το μαντείο, κέρδισε τη συμμαχία του Συνεδρίου των Αμφικτυόνων και, λόγω της ευσέβειας του προς τους Θεούς, έλαβε ως έπαθλο της ψήφου των νικημένων Φωκέων. Στη συνέχεια, όταν νίκησε με πόλεμο τους Ιλλυριούς, τους Παίονες, τους Θράκες, τους Σκύθες και όλα τα γειτονικά έθνη, σχεδίασε την κατάλυση της Περσικής Αυτοκρατορίας. Διαβιβάζοντας τα στρατεύματά του στην Ασία, ελευθέρωνε τις Ελληνικές πόλεις, αλλά τον πρόλαβε η μοίρα. Άφησε τόσο πολυάριθμες και ισχυρές δυνάμεις που ο γιος του ο Αλέξανδρος δεν είχε ανάγκη να αναζητήσει συμμάχους στην προσπάθειά του να καταλύσει την Περσική ηγεμονία….» (Διόδωρος 16.1)

2) Ο Θουκυδίδης, σχετικά με τους Μακεδόνες και την ανάπτυξή τους αναφέρει  (σε νέα Ελληνική από τον εθνάρχη Ελ. Βενιζέλο): « Ο στρατός λοιπόν του Σιτάλκου (βασιλιά της Θράκης) συνεκεντρώνετο εις την Δόβηρον και ητοιμάζετο να κατέλθη από τα υψώματα, δια να εισβάλη εις την Κάτω Μακεδονίαν, επί της οποίας εβασίλευεν ο Περδίκκας. Διότι υπάρχει και Άνω Μακεδονία, εις την οποίαν κατοικούν οι Λυγκησταί και οι Ελιμιώται και άλλα φύλα, τα οποία είναι μεν σύμμαχα και υπήκοα των κάτω Μακεδόνων, αλλ' έχουν βασιλείς ιδικούς των. Αλλά την περί την θάλασσαν εκτεινομένην χώραν, η οποία καλείται σήμερον Μακεδονία, κατέκτησαν πρώτον και εβασίλευσαν επ' αυτής ο πατήρ του Περδίκκα Αλέξανδρος και οι πρόγονοί του Τημενίδαι, οι οποίοι κατήγοντο αρχικώς από το Άργος, και οι οποίοι εξεδίωξαν δια της βίας των όπλων από μεν την Πιερίαν τους Πίερας, οι οποίοι εγκατεστάθησαν βραδύτερον εκείθεν του Στρυμόνος εις Φάγρητα και άλλα μέρη υπό το Παγγαίον (και μέχρι σήμερον δ' ακόμη η εις τους πρόποδας του Παγγαίου προς την θάλασσαν χώρα καλείται κοιλάς της Πιερίας), και από την καλουμένην Βοττίαν τους Βοττιαίους, οι οποίοι είναι σήμερον γείτονες της Χαλκιδικής. Κατέκτησαν ωσαύτως από την Παιονίαν λωρίδα γης, εκτεινομένην από το εσωτερικόν κατά μήκος του Αξιού προς την Πέλλαν και την θάλασσαν, και εξουσιάζουν ήδη πέραν του Αξιού μέχρι του Στρυμόνος την καλουμένην Μυγδονίαν, εκδιώξαντες απ' αυτήν τους Ηδώνας. Επίσης εξεδίωξαν από την καλουμένην σήμερον Εορδίαν τους Εορδούς, εκ των οποίων οι μεν πολλοί κατεστράφησαν, ολίγοι δε έχουν εγκατασταθή περί την Φύσκαν, και από την Αλμωπίαν τους Άλμωπας. Το ούτω συγκροτηθέν βασίλειον των Τημενιδών κατέκτησε και εξουσιάζει μέχρι σήμερον τα διαμερίσματα άλλων φύλων, όπως τον Ανθεμούντα, την Γρηστωνίαν, την Βισαλτίαν, και πολύ μέρος της καθαυτό Μακεδονίας. Ολόκληρον, εν τούτοις, το κράτος τούτο ονομάζεται Μακεδονία, και βασιλεύς αυτού, κατά τον χρόνον της εισβολής του Σιτάλκου, ήτο ο υιός του Αλεξάνδρου Περδίκκας. Οι Μακεδόνες αυτοί, μη δυνάμενοι ν' αμυνθούν εναντίον της εισβολής τόσον μεγάλου στρατού, απεσύρθησαν εις τας εκ φύσεως οχυράς θέσεις και τα φρούρια, όσα υπήρχαν εις την χώραν. Τοιαύτα όμως φρούρια δεν υπήρχαν πολλά, διότι βραδύτερον μόνον ο υιός του Περδίκα Αρχέλαος, όταν έγινε βασιλεύς, οικοδόμησεν όσα σήμερον υπάρχουν εις την χώραν, εχάραξεν ευθείς δρόμους, και καθ' όλα τα άλλα ερρύθμισε τα του πολέμου δι' οργανώσεως του ιππικού και της προμηθείας όπλων και των λοιπών εφοδίων, καλλίτερα από όλους τους προ αυτού οκτώ βασιλείς. Ο στρατός των Θρακών, εκκινήσας από την Δόβηρον, εισέβαλε πρώτον εις την χώραν, η οποία ήτο προηγουμένως υπό την εξουσίαν του Φιλίππου, και εκυρίευσεν εξ εφόδου την Ειδομενήν, ενώ εξ άλλου η Γορτυνία, η Αταλάντη και μερικά άλλα μέρη υπετάχθησαν δια συνθηκολογίας, λόγω συμπαθείας προς τον υιόν του Φιλίππου Αμύνταν, ο οποίος ηκολούθει την εκστρατείαν. Τον Ευρωπόν, εξ άλλου, επολιόρκησαν μεν, δεν ημπόρεσαν όμως να κυριεύσουν. Μετά τούτο ήρχισε προελαύνων και εις την άλλην Μακεδονίαν, την προς τ' αριστερά της Πέλλης και του Κύρρου. Νοτιώτερον όμως δεν επροχώρησε μέχρι Βοττιαίας και Πιερίας, αλλ' ήρχισε να ερημώνη την Μυγδονίαν, την Γρηστωνίαν και τον Ανθεμούντα. Οι Μακεδόνες, εξ άλλου, ούτε εσκέφθησαν καν ν' αντισταθούν δια του πεζικού, αλλά προσκαλέσαντες τους συμμάχους των της Άνω Μακεδονίας να ενώσουν το υπάρχον ήδη ιππικόν των, καίτοι ολίγοι εναντίον πολλών, ενήργησαν επελάσεις κατά του στρατεύματος των Θρακών, οπουδήποτε ενόμιζαν ότι παρουσιάζεται κατάλληλος ευκαιρία. Και οπουδήποτε μεν εγίνετο η πρώτη κρούσις, κανείς δεν ημπορούσε ν' αντισταθή εναντίον ιππέων,όχι μόνον γενναίων, αλλά και φερόντων θώρακα, αλλ' οσάκις περιεκυκλώνοντο υπό μεγάλου πλήθους, περιήρχοντο εις σοβαρόν κίνδυνον, λόγω του ότι αι εχθρικαί δυνάμεις ήσαν πολλαπλάσιαι,εις τρόπον ώστε τελικώς κρίνοντες, ότι δεν είναι εις θέσιν να επιχειρούν τοιαύτα τολμήματα απέναντι τόσης αριθμητικής υπεροχής, τα παρήτησαν. (Θουκυδίδης, Β 99-100)

       ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ

Ο Θουκυδίδης αναφέρει επίσης ότι κατά την περίοδο του μεγάλου εμφύλιου πολέμου μεταξύ Πελοποννησίων και Αθηναίων (= ο γνωστός και ως «Πελοποννησιακός πόλεμος», ο οποίος μεταφέρθηκε ως ήταν επόμενο και στην Μακεδονία) βρήκαν την ευκαιρία οι βάρβαροι Ιλλυριοί και μερικά θρακικά βάρβαρα φύλα και εισέβαλαν στην Μακεδονία, για να την καταλάβουν, όμως τελικά αποκρούστηκαν από τους Μακεδόνες και με τη βοήθεια και των Πελοποννησίων, πρβ (σε νέα Ελληνική από τον εθνάρχη Ελ. Βενιζέλο): Εν τω μεταξύ, ο Βρασίδας και ο Περδίκκας εξεστράτευσαν από κοινού δια δευτέραν φοράν εις Λυγκηστίδα κατά του Αρραβαίου. Ο Περδίκκας είχεν υπό τας διαταγάς του την στρατιωτικήν δύναμιν των Μακεδόνων, όσοι ήσαν υπήκοοί του, καθώς και σώμα οπλιτών από τους εκεί κατοικούντας Έλληνας. Ενώ ο Βρασίδας ηγείτο, εκτός των Πελοποννησίων, που του έμεναν διαθέσιμοι, και αποσπασμάτων από την Χαλκιδικήν, την Άκανθον και τας άλλας πόλεις, αναλόγως της δυνάμεως καθεμιάς. Ο ολικός αριθμός των Ελλήνων οπλιτών ανήρχετο εις τρεις χιλιάδας περίπου, των Μακεδόνων δε και Χαλκιδέων ιππέων σχεδόν εις χιλίους. Ο επίλοιπος στρατός απετελείτο από μέγα πλήθος βαρβάρων. Όταν εισήλθαν εις το έδαφος του Αρραβαίου, ευρήκαν ότι οι Λυγκησταί ήσαν στρατοπεδευμένοι και τους επερίμεναν. Εστρατοπέδευσαν επομένως και αυτοί απέναντί των. Το πεζικόν των δύο στρατών κατείχε δύο λόφους, τον ένα απέναντι του άλλου, εις το μέσον δ' υπήρχε πεδιάς, εις την οποίαν κατέβη πρώτον το Ιππικόν και των δύο και συνεκρούσθησαν. Έπειτα οι Λυγκησταί οπλίται μαζί με το ιππικόν κατέβησαν πρώτοι από τον λόφον, έτοιμοι προς μάχην. Ο Βρασίδας και ο Περδίκκας προήλασαν και αυτοί αντιθέτως και επετέθησαν εναντίον των Λυγκηστών, τους οποίους έτρεψαν εις φυγήν και από τους οποίους εφόνευσαν πολλούς, ενώ οι λοιποί διέφυγαν προς τα υψώματα, όπου έμειναν αδρανούντες. Μετά τούτο, αφού έστησαν τρόπαιον, έμειναν εκεί δύο ή τρεις ημέρας, περιμένοντες τους Ιλλυριούς, οι οποίοι επρόκειτο να έλθουν ακριβώς τότε ως μισθοφόροι του Περδίκκα. Ο τελευταίος, μετά την πάροδον των ημερών αυτών, ήθελε να προελάση εναντίον των χορίων του Αρραβαίου και να μη μένη αδρανής. Ο Βρασίδας, εν τούτοις, ήτο ανήσυχος δια την Μένδην και εφοβήτο μήπως πέση εάν οι Αθηναίοι, καταπλεύσουν εκεί προ της επιστροφής του. Δια τον λόγον αυτόν, και διότι άλλωστε οι Ιλλυριοί δεν είχαν φθάσει ακόμη, δεν είχε καμμίαν όρεξιν να προελάση, αλλ' ήθελε τουναντίον να επιστρέψη

Αλλ' ενώ συνεζήτουν τας αντιθέτους γνώμας των, ήλθε και η είδησης ότι οι Ιλλυριοί εγκατέλειψαν προδοτικώς τον Περδίκκαν και ηνώθησαν με τον Αρράβαιον, εις τρόπον ώστε και οι δύο πλέον ήσαν της γνώμης να αποσυρθούν, διότι εφοβούντο τους Ιλλυριούς, οι οποίοι είναι έθνος πολεμικόν. Αλλ' ένεκα της διαφωνίας των δύο δεν είχε ληφθή ωρισμένη απόφασις δια την ώραν της αναχωρήσεως. Και όταν ενύκτωσε, εις από τους ανεξηγήτους εκείνους πανικούς, εις τους οποίους υπόκεινται μεγάλοι στρατοί, κατέλαβεν αμέσως τους Μακεδόνας και το πλήθος των βαρβάρων («οι μεν Μακεδόνες και το πλήθος των βαρβάρων ευθύς φοβηθέντες, όπερ φιλεί μεγάλα στρατόπεδα»), και επειδή ενόμισαν ότι οι επερχόμενοι εχθροι ήσαν πολλαπλάσιοι, από ό,τι πραγματικώς ήσαν και ότι φθάνουν από στιγμής εις στιγμήν, ετράπησαν αιφνιδίως εις φυγήν, κατευθυνόμενοι εις τα ίδια. Και επειδή τα δύο συμμαχικά στρατόπεδα ήσαν εις μεγάλην απόστασιν το εν από το άλλο, ηνάγκασαν τον Περδίκκαν, όταν εννόησε τι τρέχει (διότι κατ' αρχάς δεν είχεν αντιληφθή τίποτε), ν' απέλθη χωρίς να ίδη τον Βρασίδαν. Όταν κατά τα εξημερώματα έμαθεν ο Βρασίδας την εσπευσμένην αναχώρησιν των Μακεδόνων και την επικειμένην άφιξιν των προελαυνόντων Ιλλυριών και του Αρραβαίου, απεφάσισε και αυτός ν' απέλθη αμέσως, και εσχημάτισε τους οπλίτας του εις τετράγωνον, τοποθετήσας τους ψιλούς στρατιώτας εις το μέσον. Τους νεωτέρους στρατιώτας έταξεν εις τρόπον ώστε να εξέρχονται από το τετράγωνον προς απόκρουσιν του εχθρού, οπουδήποτε ήθελεν επιτεθή, και ο ίδιος ετάχθη κατά την υποχώρησιν εις την οπισθοφυλακήν επί κεφαλής τριακοσίων επιλέκτων ανδρών, με τον σκοπόν ν' αμύνεται, αποκρούων την εχθρικήν εμπροσθοφυλακήν.

Και πριν οι εχθροί πλησιάσουν, απηύθυνε βιαστικά εις τους στρατιώτας του τους επομένους προτρεπτικούς λόγους: "Αγαπητοί Πελοποννήσιοι, εάν δεν υπώπτευα ότι είσθε τρομαγμένοι, και διότι εμείνατε μόνοι, και διότι οι επερχόμενοι εναντίον μας είναι βάρβαροι  («ει με μη υπωπτευον, άνδρες Πελοποννήσιοι, νομή τε μεμνωσθε και ότι οι βάρβαροι οι επιόντες και πολλοί έκπληξιν έχειν») και πολλοί, θα περιωριζόμην εις τους συνήθεις προτρεπτικούς λόγους, χωρίς να θελήσω, όπως τώρα, να κάμω και τον διδάσκαλον. Τώρα όμως που εγκατελείφθημεν από τους συναγωνιστάς μας και ευρισκόμεθα ενώπιον πολυαρίθμων εχθρών, θα προσπαθήσω με ολίγας υπομνήσεις και παραινέσεις να σας διαφωτίσω μερικά σπουδαιότατα σημεία. Ισχυρίζομαι, τωόντι, ότι πρέπει να δεικνύεσθε ανδρείοι εις τον πόλεμον όχι απλώς όταν τύχη να έχετε συμμάχους εις το πλευρόν σας, αλλά δια την έμφυτον γενναιότητά σας, και να μη σας ανησυχή οσονδήποτε μεγάλος αριθμός εχθρών, αφού άλλωστε δεν ανήκετε εις πολιτείας, όπου οι πολλοί κυβερνούν τους ολίγους αλλ' αντιθέτως εις πολιτείας, όπου οι περισσότεροι κυβερνώνται από τους ολιγωτέρους, οι οποίοι την επικράτησίν των οφείλουν εις την πολεμικήν των υπεροχήν. Ως προς τους βαρβάρους, εξ άλλου, τους οποίους φοβείσθε τώρα, διότι δεν τους γνωρίζετε, η ιδική σας πείρα από τας τελευταίας συγκρούσεις προς τους βαρβάρους της Μακεδονίας, όσα εγώ συμπεραίνω και όσα εξ ακοής γνωρίζω, πρέπει να σας πείσουν ότι δεν είναι τρομεροί. Διότι, οσάκις εχθρική δύναμις, που φαίνεται ισχυρά, είναι πράγματι ασθενής, ασφαλής περί αυτής πληροφορία, την οποίαν εγκαίρως αποκτούν οι αντίπαλοί της, καθιστά τους τελευταίους περισσότερον θαρραλέους, ενώ δεν υπάρχει αμφιβολία ότι απέναντι πραγματικώς ισχυρού εχθρού επιτίθεται κανείς με μεγαλυτέραν τόλμην, εάν δεν γνωρίζη εκ των προτέρων την δύναμίν του. Οι Ιλλυριοί, δι' εκείνους που δεν τους γνωρίζουν, είναι αληθώς φοβεροί, όταν τους βλέπη κανείς επερχομένους…... (Θουκυδίδης Δ 124 – 126)

    

               ΜΕΓΑΣ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

        ΧΙΛΙΩΝ   ΕΤΩΝ   ΚΩΔΙΚΑΣ

 

Ο περίφημος κώδικας συντίθεται από 120 σελίδες κειμένων του Αρχιμήδη, τις ομιλίες του Υπερείδη, ένα φιλοσοφικό κείμενο για τον Αριστοτέλη, ένα νεο-πλατωνικό κείμενο, σελίδες για το βίο ενός Αγίου και πέντε σελίδες αγνώστου περιεχομένου. Είχε πουληθεί σε δημοπρασία του Οίκου Κρίστις στο ποσό των 2 εκατ. δολαρίων το 1998. Φέρει το όνομα του Αρχιμήδη επειδή περιείχε ορισμένα από τα παλαιότερα αντίτυπα κειμένων του σπουδαίου Ελληνα μαθηματικού. «Η αξία του δεν περιορίζεται στα κείμενα του Αρχιμήδη» λένε τώρα οι επιστήμονες που αποκωδικοποίησαν με τη βοήθεια της νέας τεχνολογίας κι άλλες φθαρμένες σελίδες του Κώδικα, ηλικίας 1.000 ετών. Αναφερόμενοι στις ομιλίες του Υπερείδη οι μελετητές επικεντρώνονται σε άγνωστα έως τώρα στοιχεία σχετικά με τη μάχη της Σαλαμίνας του 480 π.Χ. αλλά και με την κρίσιμη μάχη της Χαιρώνειας το 338 π.Χ. η οποία αποτέλεσε και την αρχή του τέλους της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. 

                  

                     Μ Α Χ Η     Χ Α Ι Ρ Ω Ν Ε Ι Α Σ

Η μάχη της Χαιρώνειας 338 π.Χ.

 

Την 7η Αυγούστου, του έτους 338 π.Χ., οι Θηβαίοι, έχοντας σύμμαχο τους την Αθήνα, συνάντησαν στη Χαιρώνεια το στρατό του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β’. Μετά από μακρά και σκληρή μάχη, ο Μακεδονικός στρατός βγήκε νικητής. Όλοι οι άνδρες του Ιερού Λόχου των Θηβαίων που δεν είχαν ηττηθεί μέχρι τότε σκοτώθηκαν. Όλοι ενταφιάστηκαν στο σημείο που έπεσαν και προς τιμήν τους οι Θηβαίοι έστησαν ένα πέτρινο λιοντάρι. Το 336 π.Χ., μετά από συνεχείς διαδόσεις για τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι Θηβαίοι βοηθούμενοι από την Αθήνα, με χρήματα και όπλα, μπήκαν στην πόλη, αλλά δεν μπόρεσαν να καταλάβουν τα Κάδμεια. Αμέσως συγκάλεσαν γενικό συμβούλιο και μίλησαν να ελευθερώσουν την πόλη, όπως το είχε επιτύχει ο Πελοπίδας πενήντα χρόνια πριν. Οι κάτοικοι δέχθηκαν και έκαναν ψήφισμα στο οποίο απεφάσισαν την ανεξαρτησία της Θήβας. Προσπάθειες όμως για να εκδιώξουν την φρουρά απέτυχαν. Έστειλαν επίσης πρέσβεις στην Αρκαδία και άλλες πόλεις και τους κάλεσαν να ενωθούν μαζί τους. Δυστυχώς όμως γι' αυτούς, καμία άλλη δεν δέχθηκε. Κατά την διάρκεια όλων αυτών, ο Αλέξανδρος ήταν στην Ιλλυρία. Με αστραπιαία ταχύτητα, έφθασε στην Θήβα , αλλά δεν επιτέθηκε στην πόλη αμέσως, ελπίζοντας ότι θα παραδοθούν. Έκανε προκήρυξη στους Θηβαίους να παραδώσουν τους δύο αρχηγούς τους και αυτός θα έδινε χάρη στους υπόλοιπους. Οι Θηβαίοι με την σειρά τους, απαίτησαν να τους παραδώσει τους στρατηγούς Αντίπατρο και Φιλώτα, για εγγύηση. Μετά από αυτά, ο Αλέξανδρος περικύκλωσε την πόλη με λιθοβολητικές μηχανές και ήταν έτοιμος να επιτεθεί , αλλά ακόμη περίμενε μήπως και αλλάξουν γνώμη. Μετά όμως από λογομαχίες Θηβαίων, οι οποίοι βρισκόταν έξω από τα τείχη μπροστά στην πύλη έτοιμοι να υπερασπισθούν την πόλη τους, και των ανδρών του στρατηγού Πέρδικα, η μάχη άναψε. Οι Θηβαίοι πολέμησαν γενναία, αλλά αναγκάστηκαν τελικά να επιστρέψουν μέσα στα τείχη. Οι Μακεδόνες όρμησαν θυελλωδώς στην πόλη, σκοτώνοντας περισσότερους από έξη χιλιάδες. Τριάντα χιλιάδες πουλήθηκαν δούλοι. Η Μακεδονική απώλεια ήταν πεντακόσιοι άνδρες. Η πόλη λεηλατήθηκε και κάηκε, εκτός από τους ναούς και το σπίτι του Πίνδαρου. Είκοσι χρόνια αργότερα, το 316 π.Χ., ο Κάσσανδρος ξανάχτισε την πόλη, η οποία όμως δεν έπαιξε μεγάλο ρόλο αυτή την φορά στις υποθέσεις της Ελλάδος.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ  ΣΥΜΜΑΧΙΑ

2. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΣΥΜΜΑΧΙΑ, ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΕ ΑΣΙΑ & ΑΦΡΙΚΗ

 

 

Α. ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ – ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΣΥΜΜΑΧΙΑ

 

Μετά τη μάχη της Χαιρώνειας (το 338 π.Χ.), που έπαψε να υπάρχει στην Ελλάδα πόλη που να μην υπολογίζει τους Μακεδόνες, ο τότε βασιλιάς των Μακεδόνων Φίλιππος ΙΙ ( ή Φίλιππος ο Μακεδών) συγκάλεσε συνέδριο των Ελληνικών πόλεων στις αρχές του 337 π.Χ. στην Κόρινθο για τα Ελληνικά θέματα (τις εμφύλιες διαμάχες, την επέμβαση των Περσών στα Ελληνικά πράγματα κ.α.). Στο συνέδριο αυτό συμφωνήθηκε να υπάρξει ειρήνη μεταξύ των Ελληνικών πόλεων, να συγκροτηθεί Πανελλήνια Ένωση-συμμαχία που να διαθέτει κοινό Ελληνικό στρατό και Ελληνικό ναυτικό με αρχηγό το Φίλιππο, προκειμένου να αποκρούονται οι εξωτερικοί κίνδυνοι κλπ

Η ως άνω απόφαση της Κορίνθου λήφθηκε και γιατί πολλοί Έλληνες διανοούμενοι της εποχής αυτής, όπως π.χ. ο ρήτορας Ισοκράτης, διακήρυτταν ότι η μόνη λύση των Ελληνικών προβλημάτων ( παύση των εμφυλίων πολέμων και η ησυχία από τους Πέρσες)  ήταν η ειρήνευση των Ελληνικών κρατών, η πολιτική ένωση των Ελλήνων και ο κοινός πόλεμος κατά των βαρβάρων, δηλαδή κατά των Περσών και των συμμάχων τους (Κάρων, Φοινίκων κ.α.).

 

 Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ  

ΤΗΣ  ΘΗΒΑΣ

Β.  ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΦΙΛΙΠΠΟΥ – Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΟΣ – ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΘΗΒΑΣ

Βλέποντας οι Πέρσες το βασιλιά Φίλιππο να δημιουργεί ένα πολύ ισχυρό κράτος, άρα απειλή γι αυτούς που μέχρι τώρα ήσαν παντοκράτορες, βάζουν κρυφά ανθρώπους τους και τον δολοφονούν λίγο μετά από το συνέδριο της Κορίνθου (336 π.Χ.).

Τον διαδέχτηκε στο θρόνο ο γιος του Αλέξανδρος Γ’, ο μετέπειτα Μέγας Αλέξανδρος. Μόλις ανέλαβε το θρόνο ο Αλέξανδρος συγκάλεσε το Συμβούλιο των Ελληνικών πόλεων κρατών (Αθηναίων, Σπαρτιατών κ.α.) στην Κόρινθο, το οποίο είχε ιδρύσει ο πατέρας του, και ζητά από τα μέλη του να ηγηθεί εκστρατείας εναντίον των Περσών στην Ασία και λόγω της επέμβασης των περσών στα ελληνικά πράγματα και της δολοφονίας απ΄αυτοιύς του Φιλίππου. Δέχτηκαν όλοι πλην των Λακεδαιμονίων, με το αιτιολογικό ότι αυτοί ηγούνται και δεν ακολουθούν. Επομένως την εκστρατεία στη Μ. Ασία την έκαναν όλοι οι Έλληνες πλην των Λακεδαιμονίων με αρχηγό το Μ. Αλέξανδρο, πρβ (σε νέα Ελληνική από τις εκδόσεις «Κάκτος»):

«Εις δε τον Ισθμον των Ελλήνων συλλεγέντων, και ψηφισαμένων επί Πέρσας μετ’ Αλέξανδρου στρατεύειν, ηγεμών ανηγορεύθη» ( Πλουτάρχου, Αλέξανδρος 14)

 «‘Όταν ανέλαβε τη βασιλεία ο Αλέξανδρος, ως γιος του δολοφονημένου Φιλίππου, πήγε στην Πελοπόννησο- ήταν τότε περίπου είκοσι ετών. Εκεί συγκέντρωσε τους Πελοποννησίους και τους ζήτησε την αρχηγίας της εκστρατείας κατά των Περσών, μια και την είχαν ήδη αναθέσει στον Φίλιππο. Όλοι συμφώνησαν, εκτός από τους Σπαρτιάτες, που απάντησαν ότι η παράδοση τους επιβάλει όχι να ακολουθούν, αλλά να καθοδηγούν άλλους…..» (Αρριανού, Αλεξάνδρου Ανάβασης Α 1)

Ακολούθως ο Μ. Αλέξανδρος στράφηκε καταρχήν εναντίον των βαρβάρων (Σκυθών, Ιλληριών κ.α.) στα βόρεια σύνορα της Μακεδονίας, προκειμένου κατά την απουσία του στην Ασία, να μην κατέβουν και καταλάβουν την Μακεδονία. Τότε διαδόθηκε ότι ο Αλέξανδρος σκοτώθηκε στην εκστρατεία αυτή και οι Θηβαίοι επαναστάτησαν με υποκίνηση των Περσών.

Οι Θηβαίοι ήσαν φιλικά προσκείμενοι προς τους Πέρσες, επειδή πολλοί από αυτούς ήταν Φοινικικής καταγωγής, όπως ήσαν και οι Πέρσες. Μάλιστα στις μάχες του Μαραθώνα, Πλαταιαίς κλπ οι Θηβαίοι είχαν μηδίσει.

Οργισμένος  ο Αλέξανδρος επιστρέφει και καταστρέφει εκ βάθρων τη Θήβα (335 π.Χ.).

Ακολούθως ο Αλέξανδρος επιδόθηκε στην προπαρασκευή της εκστρατείας του στη Μ. Ασία, για τιμωρία των Περσών αφενός για το θάνατο του πατέρα τους και αφετέρου για τα δεινά που είχαν κάνει επί Ξέρξη στην Ελλάδα, καθώς και για τις συνεχείς επεμβάσεις τους στα Ελληνικά πράγματα.

 

Αναφέρεται επίσης ότι μετά την ανακήρυξη, ο Αλέξανδρος επ ευκαιρία επισκέφθηκε το φιλόσοφο Διογένη το Σινωπέα στο Κράνειο, κοντά στην Κόρινθο, αφού δεν πήγαινε να τον δει ο ίδιος ο φιλόσοφος και όταν τον ρώτησε αν θέλει κάτι, ο φιλόσοφος είπε το γνωστό : " Μικρόν από του ηλίου μεταστηθι ", επειδή του έκρυβε τον ήλιο. (= «Μη μου κρύβεις εκείνο που δεν μπορείς να μου δώσεις»).

Λέγεται επίσης ότι ο Αλέξανδρος ζήτησε χρησμό από τους Δελφούς για το αποτέλεσμα της εκστρατείας και επειδή η Πυθία δεν του έδινε, επειδή οι ημέρες ήταν γρουσούζικες, την έβαλε βιαίως στο ναό και αυτή του είπε : " Ανίκητος εί ώ παί ". 

 

ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ    ΚΑΤΑ   ΒΑΡΒΑΡΩΝ

 

Γ. ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΒΑΡΒΑΡΩΝ ΣΕ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΦΡΙΚΗ

 

Τα αίτια της εκστρατείας

 

Ο Αρριανός, σχετικά με τα αίτια για τα οποία ο Μ. Αλέξανδρος εκστράτευσε εναντίον των Περσών, αναφέρει ένα γράμμα που έστειλε ο Μ. Αλέξανδρος στο βασιλιά των Περσών, που λέει (σε νέα Ελληνική από τις εκδόσεις «Κάκτος»): «Οι πρόγονοί σας ήρθαν στην Μακεδονία και στην υπόλοιπη Ελλάδα και μας προκαλέσατε μεγάλες συμφορές, χωρίς να έχουν κάνει κανείς από εμάς κανένα κακό. Τώρα που εγώ έγινα βασιλιάς των Ελλήνων, πέρασα στην Ασία, για να εκδικηθώ τις δικές σας αδικίες…. Εξάλλου, βοηθήσατε τους Περίνθιους που αδικούσαν τον πατέρα μου και ο Ώχος έστειλε στρατό στη Θράκη που την κατείχαμε εμείς. Ο πατέρας μου δολοφονήθηκε με συνωμοσία  που οργανώσατε εσείς, όπως οι ίδιοι διαδώσατε με επιστολές σας σ΄όλο τον κόσμο …… Οι απεσταλμένοι σας κατέστρεψαν τους φίλους  μας και προσπάθησαν να καταστρέψουν την ειρήνη, που έφερε στους Έλληνες. Εκστράτευσα λοιπόν εναντίον σου, επειδή εσύ ξεκίνησες την έχθρα….» (Αρριανός Β 14, 4).

ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ  ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ  ΚΑΙ  ΑΦΡΙΚΗ

 

 

Το εκστρατευτικό σώμα

κατά την εκστρατεία στην Ασία και Αφρική

 

Ο Αλέξανδρος εκστράτευσε στην Ασία  την Άνοιξη του 334 π.Χ. με 30.000 πεζούς και 5.000 ιππείς πέρασε στην Ασία, αφήνοντας τη διοίκηση της Ελλάδας στο στρατηγό του Αντίπατρο (για το στόλο βλέπε πιο κάτω). Ειδικότερα το εκστρατευτικό σώμα του Μ. Αλέξανδρου αποτελείτο από:

 α) 12.000 Μακεδόνες, 7.000 σύμμαχοι και 5.000 μισθοφόροι με επικεφαλής τον Παρμενίωνα,  β) 7.000 Οδρύσαι, Τριβαλλοί και Ιλλυριοί. γ) 1.000 τοξότες και Αγρινιάνες, δ) 1.800 ιππείς Μακεδόνες υπό τον γιό του Παρμενίωνα Φιλώτα ε) 1.800 ιππείς Θεσσαλοί υπό τον Κάλα, στ) 600 ιππείς λοιπών Ελλήνων υπό τον Ερίγυιο και ζ) 900 Θράκες και Παίονες ανιχνευτές υπό τον Κάσανδρο. Σύνολο 37.100. 12.000 έμειναν στην Ευρώπη υπό τον Αντίπατρο. Στη Τροία ή άλλως Ίλιο θυσίασε στη θεά Αθηνά κι έκανε ιδιαίτερες σπονδές στον τάφο του Αχιλλέα.

Η  ΜΑΧΗ  ΣΤΟ  ΓΡΑΝΙΚΟ  ΠΟΤΑΜΟ ΤΟ 334 π.χ.

 

Η μάχη στο Γρανικό ποταμό το 334 π.Χ.

 

Η πρώτη μάχη έγινε στο Γρανικό ποταμό το 334 π.Χ. Εκεί κινδύνεψε ο Αλέξανδρος, αλλά σώθηκε τελικά απ' τον Κλείτο, που πρόλαβε και σκότωσε τον Σπιθριδάτη, ενώ αυτός ετοιμαζόταν να χτυπήσει τον Αλέξανδρο.  Μετά την νίκη αυτή ο Αλέξανδρος έστειλε ειδικά για τους Αθηναίους 300 ασπίδες, ενώ στα άλλα λάφυρα τα κοινά, εγράφη κατ' εντολή του το " Αλέξανδρος ο Φιλίππου και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων από των βαρβάρων των την Ασίαν κατοικούντων ". Μετά τη μάχη αυτή πολλές πόλεις κι ανάμεσά τους οι Σάρδεις προσχώρησαν χωρίς μάχες στον Αλέξανδρο. Η Αλικαρνασσός όμως και η Μίλητος έπεσαν μετά από πολιορκία. Εν συνεχεία υπέταξε την Φρυγία και Πισιδία κι ήλθε στο Γόρδιο, έδρα του βασιλιά Μίδα. Εκεί έκοψε (κατά τον Αριστόβουλο όμως έλυσε) τον Γόρδιο δεσμό. Κατόπιν προσχώρησαν οι Παφλαγόνες και οι Καππαδόκες. Στην Κιλικία καθυστέρησε ο Αλέξανδρος επειδή αρρώστησε βαριά, είτε απ' τους κόπους, είτε επειδή λούστηκε στα παγωμένα νερά του ποταμού Κύδνου.

 

 

                           Η  ΜΑΧΗ  ΣΤΑ  ΓΑΥΓΑΜΗΛΑ

ΑΡΡΙΑΝΟΥ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΝΑΒΑΣΙΣ

 ΒΙΒΛΙΟ Β'

11. Ο Δαρείος και ο στρατός του κράτησαν όλη τη νύχτα τις αρχικές τους θέσεις, γιατί δεν είχαν γύρω τους στρατόπεδο με σαφώς καθορισμένα όρια και συγχρόνως φοβούνταν πιθανή νυχτερινή επίθεση των εχθρών. Και έβλαψε ακόμη τους Πέρσες το ότι έμειναν πολλή ώρα ένοπλοι, αλλά και ο φόβος τους, φόβος που γεννιέται πριν από τους μεγάλους κινδύνους· και δε γεννιέται ξαφνικά από ένα τυχαίο συμβάν αλλά μεγαλώνει με το πέρασμα του χρόνου και σκλαβώνει το νου

Ο Δαρείος λοιπόν παρέταξε τη στρατιά του μ’ αυτόν τον τρόπο, αν και ο Αριστόβουλος μας λέει ότι ένα έγγραφο που περιέγραφε τον τρόπο με τον οποίο παρατάχτηκαν οι Πέρσες κατασχέθηκε. Στην αριστερή παράταξη βρίσκονταν σι Βάκτριοι ιππείς, οι Δάες και οι Αραχωτοί· ακολουθούσαν οι Πέρσες, πεζοί και ιππείς ανακατεμένοι, μετά τους Πέρσες οι Σούσιοι και μετά οι Καδούσιοι· αυτή ήταν η παράταξη από τα’ αριστερά μέχρι τη μέση όλης της φάλαγγας. Στη δεξιά πτέρυγα βρίσκονταν τα στρατεύματα από την Κοίλη Συρία και τη Μεσοποταμία, μετά οι Μήδοι, κατόπιν Παρθυραίοι και Σάκες, κατόπιν Τόπειροι και Υρκάνιοι, κατόπιν Αλβανοί και Σακεσίνες, μέχρι το μέσο όλης της παράταξης. Στη μέση τώρα, όπου βρισκόταν ο βασιλιάς Δαρείος, είχαν τοποθετηθεί οι συγγενείς του βασιλιά, οι μηλοφόροι Πέρσες, οι Ινδοί, οι Κάρες, που επονομάζονταν «ξεριζωμένοι», και οι Μάρδοι τοξότες. Στο βάθος τοποθετήθηκαν οι Ούξιοι, οι Βαβυλώνιοι, οι λαοί που κατοικούσαν κοντά στην Ερυθρά Θάλασσα και οι Σιττακηνοί. Μπροστά από την αριστερή παράταξη, απέναντι από τη δεξιά του Αλέξανδρου, είχαν τοποθετηθεί οι Σκύθες ιππείς, χίλιοι Περίπου Βακτριανοί και εκατό δρεπανηφόρα άρματα. Οι ελέφαντες μπήκαν μπροστά από τη βασιλική ίλη του Δαρείου, μαζί με καμιά πενηνταριά άρματα. Μπροστά από τη δεξιά παράταξη, τοποθετήθηκε το ιππικό των Αρμενίων και των Καππαδοκών και πενήντα δρεπανηφόρα άρματα. Οι Έλληνες μισθοφόροι τέλος τοποθετήθηκαν γύρω από το Δαρείο και την προσωπική του φρουρά, ακριβώς απέναντι από τη Μακεδονική φάλαγγα, ως μόνοι ικανοί να την αντιμετωπίσουν.

Ο Αλέξανδρος παρέταξε τη στρατιά του με τον ακόλουθο τρόπο· τη δεξιά παράταξη την κατείχε το ιππικό των εταίρων· μπροστά, βρισκόταν η βασιλική ίλη, με ίλαρχο τον Κλείτο, τον γιο του Δρωπίδη, κατόπιν η ίλη του Γλαυκία, μετά του Αρίστωνα, μετά του Σώπολη, του γιου του Ερμόδωρου, μετά του Ηρακλείδη, του γιου του Αντίοχου, μετά του Δημήτριου, του γιου του Αλθαιμένη, μετά του Μελέαγρου και τελευταία από τις βασιλικές ίλες εκείνη που είχε ίλαρχο τον Ηγέλοχο, το γιο του Ιππόστρατου. Αρχηγός ολόκληρου του ιππικού των εταίρων ήταν ο Φιλώτας, ο γιος του Παρμενίωνα. Όσον αφορά στη μακεδονική φάλαγγα μετά το ιππικό, τοποθετήθηκε πρώτο το άγημα των υπασπιστών και ακολουθούσαν οι υπόλοιποι υπασπιστές· αρχηγός τους ήταν ο Νικάνορας, ο άλλος γιος του Παρμενίωνα· ακολουθούσε το τάγμα του Κοίνου, του γιου του Πολεμοκράτη, κατόπιν το τάγμα του Περδίκκα, του γιου του Ορόντη, μετά του Μελέαγρου, του γιου του Νεοπτόλεμου, μετά του Πολυπέρχοντα, του γιου του Σιμμία και μετά του Αμύντα, του γιου του Φίλιππου· σ’ αυτήν όμως ήταν αρχηγός ο Σιμμίας, γιατί ο Αμύντας είχε σταλεί στη Μακεδονία για να συγκεντρώσει στρατό. Το αριστερό τμήμα της Μακεδονικής φάλαγγας κατείχε το τάγμα του Κρατερού, του γιου του Αλέξανδρου, και ο ίδιος ο Κρατερός διοικούσε ολόκληρο το αριστερό τμήμα του πεζικού· ακολουθούσε το συμμαχικό ιππικό, που το διοικούσε ο Εριγύιος, ο γιος του Λάριχου· ακολουθούσαν, μέχρι την αριστερή παράταξη οι Θεσσαλοί ιππείς, με αρχηγό το Φίλιππο, το γιο του Μενέλαου. Ολόκληρη την αριστερή παράταξη τη διοικούσε ο Παρμενίωνας, γιος του Φιλώτα περιστοιχισμένος από τους ιππείς από τα Φάρσαλα, το καλύτερο και πολυπληθέστερο τμήμα του Θεσσαλικού ιππικού.

12. 0 Αλέξανδρος τακτοποίησε το μέτωπο της παράταξής του με τον ακόλουθο τρόπο· τοποθέτησε δεύτερη γραμμή, ώστε η φάλαγγα να έχει δύο μέτωπα. Έδωσε οδηγίες στους διοικητές της να γυρίσουν προς τα πίσω και να αντιμετωπίσουν τους βαρβάρους, αν δουν τους δικούς τους περικυκλωμένους από τα περσικά στρατεύματα. Για την περίπτωση τώρα, που θα έπρεπε ή να αναπτυχθεί ή να συγκλίνει η φάλαγγα σε γωνία, στη δεξιά παράταξη τοποθετήθηκαν σι μισοί Αγριάνες με αρχηγό τον Άτταλο, πίσω από τη βασιλική ίλη και μαζί τους οι Μακεδόνες τοξότες με αρχηγό το Βρίσωνα· μετά τους τοξότες, οι επονομαζόμενοι «παλιοί ξένοι» με αρχηγό τον Κλέανδρο. Μπροστά από τους Αγριάνες και τους τοξότες, μπήκαν οι πρόδρομοι ιππείς και οι Παίονες με αρχηγούς τον Αρέτη και τον Αρίστωνα. Μπροστά απ’ όλους βρίσκονταν σι μισθοφόροι ιππείς με αρχηγό το Μενίδα. Μπροστά από τη βασιλική ίλη και τους άλλους εταίρους μπήκαν οι άλλοι μισοί Αγριάνες και τοξότες και οι ακοντιστές του Βάλακρου· αυτοί παρατάχτηκαν έναντι των δρεπανηφόρων αρμάτων. Ο Μενίδας και οι δικοί του πήραν την εντολή να σχηματίσουν γωνία και να χτυπήσουν τον εχθρό από τα πλάγια, αν τους περικυκλώσει το βαρβαρικό ιππικό. Έτσι λοιπόν ο Αλέξανδρος τακτοποίησε τη δεξιά παράταξη. Στην αριστερή τώρα, τοποθετήθηκαν σε γωνία οι Θράκες με αρχηγό τον Σιτάλκη, κατόπιν το συμμαχικό ιππικό με αρχηγό τον Κοίρανο και μετά οι Οδρύσες ιππείς με αρχηγό τον Αγάθωνα, το γιο του Τυρίμμα. Μπροστά από ολόκληρη την παράταξη τοποθετήθηκε το ιππικό των ξένων μισθοφόρων, με αρχηγό τον Ανδρόμαχο, τον γιο του Ιέρωνα. Το θρακικό πεζικό ορίστηκε φρουρά για τα ζώα που μετέφεραν προμήθειες. Ολόκληρη η στρατιά του Αλέξανδρου, αποτελούνταν από εφτά χιλιάδες ιππείς και γύρω στις σαράντα χιλιάδες πεζούς.

13. Μόλις τα δύο στρατόπεδα πλησίασαν το ένα το άλλο, φάνηκε ο Δαρείος και η ακολουθία του, οι μηλοφόροι Πέρσες, οι Ινδοί, οι Αλβανοί, οι «ξεριζωμένοι» Κάρες και οι Μάρδοι τοξότες είχαν τοποθετηθεί απέναντι στον Αλέξανδρο και τη βασιλική ίλη. Ο Αλέξανδρος όμως κίνησε τις δυνάμεις του μάλλον προς τα δεξιά του και οι Πέρσες ακολούθησαν αυτή την κίνηση υπερφαλαγγίζοντας με το αριστερό του τμήμα το στρατό του Αλέξανδρου. Ήδη οι Σκύθες ιππείς επιτίθονταν με τα άλογα και άγγιζαν την προφυλακή του Αλέξανδρου, ο οποίος όμως εξακολουθούσε να κινείται προς τα δεξιά και βρισκόταν ήδη κοντά στο χώρο που είχαν εξομαλύνει οι Πέρσες. Τότε όμως, ο Δαρείος φοβήθηκε μήπως σι Μακεδόνες προχωρήσουν στο ανώμαλο έδαφος, όποτε τα άρματα θα του ήταν άχρηστα· διέταξε λοιπόν αυτούς που ήταν τοποθετημένοι μπροστά στην αριστερή παράταξη να περικυκλώσουν με τα άλογα τη δεξιά παράταξη των Μακεδόνων που οδηγούσε ο ίδιος ο Αλέξανδρος, για να μην προχωρήσουν πιο κοντά τους. Μόλις έγινε αυτό, ο Αλέξανδρος διέταξε το μισθοφορικό ιππικό του, που διοικούσε ο Μενίδας να τους επιτεθεί. Οι Σκύθες ιππείς και οι Βάκτριοι που πολεμούσαν μαζί τους αντεπιτέθηκαν και τους γύρισαν πίσω, γιατί ήταν περισσότεροι. Τότε ο Αλέξανδρος διέταξε τους Παίονες του Αρέτη και τους μισθοφόρους να επιτεθούν στους Σκύθες· οι βάρβαροι αναδιπλώθηκαν. Οι υπόλοιποι Βάκτριοι όμως πλησίασαν τους Παίονες και τους μισθοφόρους, βοήθησαν να ξαναγυρίσουν στη μάχη οι δικοί τους που έφευγαν και μετέτρεψαν την ιππομαχία σε μάχη σώμα με σώμα. Πολλοί από τους άνδρες του Αλέξανδρου έπεφταν και εξαιτίας του μεγάλου αριθμού των βαρβάρων και γιατί οι Σκύθες και τα άλογά τους προφυλάσσονταν καλύτερα με τις πανοπλίες τους. Όμως, καθώς οι Μακεδόνες δέχονταν τις επιθέσεις τους, έπεφταν με δύναμη πάνω τους, η μία ίλη μετά την άλλη και τους έβγαζαν από την παράταξη. 

Εκείνη τη στιγμή, οι Πέρσες εξαπέλυσαν τα δρεπανηφόρα άρματα εναντίον του ίδιου του Αλέξανδρου, για να διασκορπίσουν τη φάλαγγα γύρω του. Εκεί όμως έκαναν λάθος· τα πρώτα, καθώς πλησίαζαν, τα χτύπησαν με ακόντια οι Αγριάνες και οι ακοντιστές του Βάλακρου, που ήταν τοποθετημένοι μπροστά από το εταιρικό ιππικό· από άλλα πάλι άρπαζαν τα ηνία , έριχναν κάτω τους αναβάτες, περικύκλωναν τα άλογα και τους έσφαζαν. Μερικά όμως διέσπασαν την παράταξη των Μακεδόνων, γιατί αυτοί είχαν πάρει την εντολή να διαχωρίζονται στο σημείο που έπεφταν τα άρματα. Κι έτσι τα ίδια τα άρματα πέρασαν χωρίς ζημιές και αυτοί όμως που δέχτηκαν την επέλασή τους δεν έπαθαν τίποτα. Κι αυτά τα άρματα όμως τα συγκράτησαν οι ιπποκόμοι της στρατιάς του Αλέξανδρου και οι βασιλικοί υπασπιστές.

14. Μόλις ο Δαρείος επιτέθηκε σε όλο το μήκος της παράταξης, ο Αλέξανδρος διέταξε τον Αρέτη να χτυπήσει το τμήμα του περσικού ιππικού, που προσπαθούσε να περικυκλώσει με τα άλογα τη δεξιά παράταξη των Μακεδόνων. Ο ίδιος κατ’ αρχήν οδήγησε τις δυνάμεις που βρίσκονταν κοντά του· μόλις όμως οι ιππείς που είχαν ξεκινήσει για να επιτεθούν στη δεξιά παράταξη, διέσπασαν ένα τμήμα της περσικής φάλαγγας, στράφηκε προς το κενό που δημιουργήθηκε, χρησιμοποίησε ως έμβολο το εταιρικό ιππικό και το κομμάτι της φάλαγγας που ήταν τοποθετημένο σ’ αυτό το σημείο και επιτέθηκε με ορμή και αλαλαγμούς στον ίδιο το Δαρείο. Για μικρό χρονικό διάστημα διεξήχθη μάχη σώμα με σώμα. Ο Αλέξανδρος και οι ιππείς του προχωρούσαν με ορμή, πίεζαν τους Πέρσες και τους χτυπούσαν με τα δόρατα στα πρόσωπα· συμπαγής η μακεδονική φάλαγγα τους χτυπούσε με προτεταμένες τις σάρισες· ο ήδη τρομοκρατημένος Δαρείος είδε γύρω του μόνο πανικό και τράπηκε πρώτος σε φυγή· αλλά και το περσικό ιππικό, που περικύκλωνε τη δεξιά παράταξη των Μακεδόνων, τρομοκρατήθηκε με τη ρωμαλέα επίθεση του Αρέτη και των δικών του. 

Σ’ εκείνο το σημείο, η φυγή των Περσών ήταν καθολική· οι Μακεδόνες τους καταδίωκαν και τους σκότωναν. Το τάγμα του Σιμμία όμως δεν μπόρεσε να ακολουθήσει τον Αλέξανδρο στην καταδίωξη αλλά σταμάτησαν και πολεμούσαν επί τόπου, γιατί ανακοινώθηκε ότι πιέζεται το αριστερό τμήμα της φάλαγγας. Σ’ αυτή τη θέση, διασπάστηκε η παράταξη και μέσα από το κενό, πέρασαν μερικοί Ινδοί και τμήμα του περσικού ιππικού, για να χτυπήσει τα υποζύγια των Μακεδόνων. Εκεί λοιπόν έγινε σκληρή μάχη. Οι Πέρσες επιτίθονταν με θάρρος στους πολλούς άοπλους, που δεν περίμεναν ότι κάποιος θα πέσει απάνω τους, αφού διασπάσει τη διπλή γραμμή της φάλαγγας· επί πλέον, οι αιχμάλωτοι βάρβαροι ενώθηκαν με τους επιτιθέμενους Πέρσες εναντίον των Μακεδόνων. Όμως, οι αρχηγοί της δεύτερης σειράς της φάλαγγας έμαθαν γρήγορα τι έγινε και, σύμφωνα με τις εντολές που είχαν πάρει, στράφηκαν και χτύπησαν τα νώτα των Περσών· πολλούς σκότωσαν κοντά στα υποζύγια, άλλοι όμως διέφυγαν. Τη δεξιά παράταξη των Περσών, που δεν είχε καταλάβει ακόμη τη φυγή του Δαρείου, περικύκλωσε με τα άλογα η αριστερή πλευρά του στρατεύματος του Αλέξανδρου και χτύπησαν τις δυνάμεις του Παρμενίωνα.

15. Οι Μακεδόνες πλήττονταν από δύο μεριές. Ο Παρμενίωνας έστειλε βιαστικά αγγελιαφόρο στον Αλέξανδρο και του ανακοίνωσε ότι τα στρατεύματά του έχουν προ βλήματα και χρειάζονται βοήθεια. Μόλις ο Αλέξανδρος έμαθε αυτά, σταμάτησε την καταδίωξη, γύρισε πίσω με το εταιρικό ιππικό και κάλπασε εναντίον της δεξιάς παράταξης των βαρβάρων. Πρώτα, χτύπησε τους ιππείς του εχθρού που είχαν τραπεί σε φυγή, τους Παρθυαίους, μερικούς Ινδούς και, κυρίως Πέρσες, που ήταν οι πιο πολυάριθμοι και οι καλύτεροι. Εκεί έγινε η πιο σκληρή ιππομαχία όλης της σύγκρουσης. Οι βάρβαροι, που ήταν παραταγμένοι σε βάθος κατά ίλες, γύριζαν προς τα πίσω και έρχονταν αντιμέτωποι με τα στρατεύματα του Αλέξανδρου· δεν πέταγαν πια ακόντια ούτε ελίσσονταν με τα άλογα, όπως συμβαίνει στις ιππομαχίες· ο καθένας προσπαθούσε να ανοίξει δρόμο για τον εαυτό του, γιατί δεν είχε άλλο τρόπο σωτηρίας καθώς βιάζονταν, έσφαζαν και σφάζονταν αλύπητα, γιατί δεν πολεμούσαν πια για ξένη νίκη αλλά για την ίδια τους τη σωτηρία. Εκεί σκοτώθηκαν εξήντα περίπου εταίροι, πληγώθηκαν ο ίδιος Ηφαιστίωνας, ο Κοίνος και ο Μενίδας· αλλά ο Αλέξανδρος νίκησε.

Όσοι Πέρσες άνοιξαν δρόμο ανάμεσα από τις δυνάμεις του Αλέξανδρου, τράπηκαν σε άτακτη φυγή· ο Αλέξανδρος κόντευε να συγκρουστεί με τη δεξιά παράταξη των εχθρών. Εν τω μεταξύ, το θεσσαλικό ιππικό που πολέμησε γενναία δεν έμεινε πίσω από τον Αλέξανδρο στη μάχη· ήδη η δεξιά παράταξη των βαρβάρων είχε τραπεί σε φυγή, όταν τους πλησίασε ο Αλέξανδρος· έτσι, στράφηκε στην καταδίωξη του Δαρείου, που κράτησε μέχρι το σούρουπο. Ακολουθούσαν οι δυνάμεις του Παρμενίωνα, κυνηγώντας τους δικούς τους αντιπάλους. Ο Αλέξανδρος πέρασε τον ποταμό Λύκο και στρατοπέδευσε εκεί, για να ξεκουράσει λίγο τους άνδρες και τα άλογα. Ο Παρμενίωνας όμως κατέλαβε τον στρατόπεδο των βαρβάρων με τα υποζύγια, τους ελέφαντες και τις καμήλες.

Ο Αλέξανδρος ξεκούρασε τους ιππείς του μέχρι τα μεσάνυχτα και ξεκίνησε αμέσως βιαστικά για τα Άρβηλα για να πιάσει εκεί το Δαρείο, μαζί με τα χρήματα και τα υπόλοιπα βασιλικά εφόδια. Έφτασε στα Άρβηλα την επόμενη μέρα, έχοντας διανύσει μετά τη μάχη γύρω στα εξακόσια στάδια. Δεν βρήκε εκεί τον Δαρείο, που έτρεχε να ξεφύγει χωρίς σταματημό. Είχε παρατήσει όμως τα χρήματα και τα πράγματα του· το άρμα του, η ασπίδα και το τόξο του πιάστηκαν για δεύτερη φορά.

Σκοτώθηκαν γύρω στους εκατό άνδρες του Αλέξανδρου και χίλια περίπου άλογα πέθαναν από τα τραύματα και τις ταλαιπωρίες κατά την καταδίωξη· απ’ αυτά, τα μισά περίπου ανήκαν στο εταιρικό ιππικό. Λέγεται ότι σκοτώθηκαν τριακόσιες χιλιάδες περίπου βάρβαροι· πιάστηκαν πολύ περισσότεροι και μαζί οι ελέφαντες και τα άρματα που δεν καταστράφηκαν στη μάχη.

Έτσι τελείωσε αυτή η μάχη, όταν επώνυμος άρχων στην Αθήνα ήταν ο Αριστοφάνης, κατά το μήνα Πυανεψιώνα· έτσι, βγήκε αληθινή η προφητεία του Αρίστανδρου, ότι η μάχη και η νίκη του Αλέξανδρου θα συμβεί τον ίδιο μήνα με την έκλειψη της σελήνης.

      Γ  Α  Υ  Γ  Α  Μ  Η  Λ  Α    331  Π.Χ.

 

Η μάχη της Ισσού το 333 π.Χ.

 

Το 333 έγινε η μάχη της Ισσού, κατά την οποία ηττήθηκαν οι τεράστιες δυνάμεις του Δαρείου (400.000 πεζοί και 100.000 ιππείς), ο οποίος με 4.000 μόνο στρατιώτες πέρασε τον Ευφράτη για να σωθεί. ενώ συνελήφθηκαν η μητέρα, η γυναίκα του Δαρείου και δύο κόρες του, προς τις οποίες ο Αλέξανδρος φέρθηκε ιπποτικά. Μετά την μάχη στην Ισσό, του παραδόθηκαν η Κύπρος και η Φοινίκη, πλην της Τύρου, την οποία κατέλαβε μετά από 7μηνη πολιορκία το 332 π.Χ. Στην συνέχεια κυρίευσε και την Γάζα.

Σε μια νέα εξόρμηση ο Αλέξανδρος κυρίευσε τη Φοινίκη, την Παλαιστίνη, την Κύπρο και την Αίγυπτο (332 π.Χ.), όπου ίδρυσε την Αλεξάνδρεια. Ενώ βρίσκονταν στην Αίγυπτο  επισκέφθηκε το Αμμώνειον (ναό του Άμμωνα Δία) στην όαση Σιούα 9στη Λιβυηή όαση του Σίβα), όπου οι ιερείς του επεφύλαξαν θερμή υποδοχή και λέχθηκε και η γνωστή φράση " ω παιδίον Διός ".  Μετά γύρισε στην Τύρο της Φοινίκης  (331 π.Χ.), για να συνεχίσει από εκεί την εκστρατεία του. Και εκεί  έκανε θυσίες και οργάνωσε αγώνες.

 

Φαίνεται ότι ο Δαρείος, μετά την αποτυχία των προσπαθειών του να εξευμενίσει τον Αλέξανδρο, θεώρησε ότι δεν είχε άλλη επιλογή από το να επιστρέψει στην ένοπλη αντίσταση. Μολονότι οι εκδοχές για το μέγεθος της περσικής στρατιάς ποικίλλουν - κάποιες πηγές αναφέρουν ένα εκατομμύριο πεζούς και 40.000 ιππείς, αριθμό μάλλον υπερβολικό -, το σίγουρο είναι ότι οι Πέρσες ήταν πολυπληθέστεροι από τους Ελληνες.

Και ο ελληνικός στρατός βέβαια είχε δεχθεί ενισχύσεις από τη Μακεδονία, το πρόβλημα όμως ήταν ότι αυτή τη φορά το πεδίο της μάχης ήταν η ανοιχτή πεδιάδα κοντά στα Γαυγάμηλα, όπου η τεράστια περσική στρατιά μπορούσε να ελιχθεί με άνεση και να εκμεταλλευθεί τον όγκο της. Το γεγονός αυτό ανάγκασε τον Αλέξανδρο να καταφύγει σε νέα τακτική, με στόχο να δώσει στο στράτευμά του μεγαλύτερη δυνατότητα ευελιξίας, ώστε να ενισχύει κατά περίπτωση το τμήμα εκείνο της παράταξης που είχε ανάγκη. Η τακτική του αποδείχθηκε ιδιοφυής.

Την 1η Οκτωβρίου 331 π.Χ. η μάχη ξεκίνησε με την προσπάθεια των Περσών να επιτεθούν στο δεξιό πλευρό των Ελλήνων. Τότε ο Αλέξανδρος την ενίσχυσε με μισθοφόρους ιππείς. Σε απάντηση ο Δαρείος έστειλε και άλλες ενισχύσεις στο σημείο αυτό, δημιουργώντας κενό στο αριστερό του πλευρό. Ο Αλέξανδρος το αντιλήφθηκε αμέσως και με μια κίνηση αστραπιαία επιτέθηκε ο ίδιος στην κεφαλή των εταίρων του. Μέσα από το κενό αυτό στράφηκε προς το κέντρο του περσικού στρατεύματος, κατά του ίδιου του Δαρείου. Ο Δαρείος, τρομαγμένος από την εκπληκτική ταχύτητα της επίθεσης του Αλεξάνδρου, τράπηκε σε φυγή για άλλη μια φορά. Η φυγή γενικεύτηκε και όταν ο Αλέξανδρος έσπευσε προς ενίσχυση του Παρμενίωνα, η μάχη είχε ουσιαστικά λήξει. Ο Αλέξανδρος κατεδίωξε τους Πέρσες ως τα Αρβηλα, ενώ ο Δαρείος κατόρθωσε να διαφύγει στη Μηδία με φρουρά μερικών χιλιάδων ιππέων.

 

 Η ΜΑΧΗ

ΣΤΑ  ΓΑΥΓΑΜΗΛΑ  ΤΟ  331  π.χ.

Η μάχη στα Γαυγάμηλα το 331 π.Χ.

 

Η επόμενη σύγκρουση έγινε το 331 π.Χ. στα Γαυγάμηλα  όπου έγινε και η συντριβή του Δαρείου. Η μεγάλη στρατιά του Δαρείου από 800.000 πεζούς, 200.000 ιππείς και 200 δρεπανηφόρα άρματα διαλύθηκε και ο ίδιος δραπέτευσε από τη μάχη κατευθυνόμενος στα Εκβάτανα. Ο Αλέξανδρος τότε κινήθηκε προς τη Βαβυλώνα, την κατέλαβε και δήμευσε τους θησαυρούς του Δαρείου. Το ίδιο έκανε ύστερα από ένα μήνα στα Σούσα. Μετά κατέλαβε τις δύο ιερές πόλεις των Περσών, τις Πασαργάδες και την Περσέπολη, όπου βρίσκονταν τα ανάκτορα της περσικής δυναστείας. Στο μεταξύ ο Δαρείος είχε αιχμαλωτιστεί από το σατράπη Βήσσο. Εναντίον του κινήθηκε ο Αλέξανδρος και τον νίκησε, κατά τη φυγή του όμως ο Βήσσος σκότωσε τον Δαρείο και αυτοανακηρύχτηκε βασιλιάς. Ο Αλέξανδρος τον καταδίωξε μέχρι τη Βακτριανή, όπου τον συνέλαβε και τον παρέδωσε στους Πέρσες, οι οποίοι τον σταύρωσαν

Ο Αλέξανδρος μετά τη νίκη του στα Γαυγάμηλα έστειλε πολλά λάφυρα στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στους Πλαταιείς, που είχαν δώσει την πατρίδα τους για να γίνει η μάχη κατα των βαρβάρων. Στα Γαυγάμηλα ο Αλέξανδρος ανακηρύχτηκε βασιλιάς της Ασίας και άρχισε να κάνει μεγαλόπρεπες θυσίες στους θεούς και να μοιράζει πλούτη, σπίτια και αξιώματα. Στα Σούσα, την παλαιά πρωτεύουσα των Περσών, ο Αλέξανδρος βρήκε στα ανάκτορα 40.000

τάλαντα και σκεύη αμύθητης πολυτέλειας. Τα ίδια και στην Περσέπολη,. Όταν κάθισε στο θρόνο του Δαρείου, ο Δημάρατος ο Κορίνθιος, πατρικός του φίλος, δάκρυσε και είπε πώς στερήθηκαν μεγάλη χαρά όσοι Έλληνες πέθαναν πριν δουν τον Αλέξανδρο να κάθεται στο θρόνο του Δαρείου.

Ακολούθως τον αδελφό του Δαρείου, τον Εξάθρη, τον κατέταξε στους εταίρους, το επίλεκτο σώμα του, ενώ το σώμα του Δαρείου το έστειλε στην μητέρα του αποδίδοντας του τιμές. Μετά κατευθύνθηκε στην Υρκανία, στην σημερινή Αζοφική θάλασσα και εν συνεχεία στην Παρθική, όπου ντύθηκε για πρώτη φορά την βαρβαρική ενδυμασία. Εκεί καταδίωξε και τους Σκύθες.

 

     

            ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ  ΙΝΔΙΚΗΣ  327 π.χ.

Το 327 π.Χ., μετά την κατάκτηση της Περσικής Αυτοκρατορίας, ο Αλέξανδρος εκστράτευσε για την κατάκτηση της Ινδικής. Στον Υδάσπη ποταμό νίκησε τον βασιλιά των Ινδών Πώρο μετά από σκληρή μάχη τον ίδιο δε τον Πώρο τον συνέλαβε αιχμάλωτο. Επειδή όμως θαύμασε τον άνδρα, τον έκανε σατράπη της περιοχής που πριν βασίλευε. Στην μάχη με τον Πώρο σκοτώθηκε κι ο Βουκεφάλας 30 χρονών. Στην μνήμη του έκτισε την πόλη Βουκεφαλία κοντά στον Υδάσπη. Μετά την μάχη αυτή οι στρατιώτες του δεν ήθελαν να προχωρήσουν πλέον, παρά τής απεγνωσμένες προσπάθειες, να τους πείσει να περάσουν τον Γάγγη, άλλως θα θεωρούσε

τον εαυτό του αποτυχημένο.

Ακολούθως πολεμώντας τους Μαλλούς, τον πιο πολεμικό λαό της Ινδίας, παραλίγο να σκοτωθεί. Η κάθοδος προς την θάλασσα διήρκεσε 7 μήνες. Από εκεί ο μεν Νέαρχος και Ονησίκριτος με τον στολο κατευθύνθηκαν προς τον Περσικό κόλπο, ενώ ο Αλέξανδρος με 120.000 πεζούς και 15.000 ιππείς μετά από δίμηνο ταλαιπωρία και αφού έχασε τα 3/4 των δυνάμεων του απ' τις κακουχίες, ήλθε στην Γεδρωσία. Από κει η πορεία έγινε πολύ πιο εύκολη και εν μέσω μάλιστα διασκεδάσεων. Συναντήθηκε και με τον Νέαρχο και συνεπαρμενος μάλιστα από τις αφηγήσεις του, αποφάσισε και άρχισε ετοιμασίες στόλου στη Θάμψακο, με τον οποίο σχεδίαζε ο ίδιος να περιπλεύσει την Αφρική και να έλθει στο Αιγαίο διά μέσου των Ηρακλείων στηλών. Δυστυχώς όμως εκείνη την εποχή φύσηξε άνεμος αναταραχής και στάσεων.

Τότε στασίασαν κατά του Αντιπάτρου και η Ολυμπιάδα με την Κλεοπάτρα μοιράζοντας την εξουσία και παίρνοντας η μεν Ολυμπιάδα την Ήπειρο η δε Κλεοπάτρα την Μακεδονία. Έτσι ο Αλέξανδρος ματαίωσε τα σχέδιά του, έστειλε τον Νέαρχο από την θάλασσα να κάνει πολέμους στην παραλία κι ο ίδιος άρχισε να τιμωρεί τους διαφόρους στασιαστές. Στην Περσέπολη σκότωσε τον Πολύμαχο, μολονότι ήταν απ' την Πέλλα επειδή σύλησε τον τάφο του Κύρου, του ιδρυτή του Περσικού κράτους.

Στα Σούσα ο Αλέξανδρος νύμφευσε τους εταίρους. Ο ίδιος πήρε την Στατειρα, την κόρη του Δαρείου. Κατόπιν έκανε δείπνο για 9.000 ανθρώπους. Εκεί εκδήλωσε έντονο ενδιαφέρον για τους 30.000 Πέρσες νεανίες που τους παρείχε μόρφωση, πράγμα που δυσαρέστησε τους Μακεδόνες. Η δυσαρέσκεια μάλιστα έγινε πιο έντονη επειδή ο Αλέξανδρος διόριζε ραβδούχους απ' αυτούς τους νεανίες. Τελικά όμως συμφιλιώθηκε μαζί τους, αποστράτευσε τους γεροντότερους και τους έστειλε στον Αντίπατρο με πολλά δώρα και με την εντολή σ' αυτόν να τους δίνει τιμητικές θέσεις στους αγώνες και τα θεάματα. Στα Εκβάτανα της Μηδίας αρρώστησε και πέθανε ο παιδικός του φίλος Ηφαιστίων.

 

      Ο  Ν Α Υ Α Ρ Χ Ο Σ  Ν Ε Α Ρ Χ Ο Σ

 

Ο ΝΑΥΑΡΧΟΣ ΝΕΑΡΧΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙ

ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΕΠΟΠΟΙΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ

 

 

Ο ΓΕΩΓΡΑΦΟΣ - ΕΞΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΠΥΘΕΑΣ Ο ΜΑΣΣΑΛΙΩΤΗΣ   Την ίδια περίπου εποχή που ο Νέαρχος περιπλέει τις ακτές της Ινδίας, ο γεωγράφος, αστρονόμος και εξερευνητής Πυθέας ο Μασσαλιώτης θα βγει στον Ατλαντικό, για να φθάσει στη Βρετανία και τη μυθική νήσο Θούλη, τη σημερινή Ισλανδία, τη "βορειότατη, κατά τον Πυθέα, των Βρετανικών νήσων".

Πριν ξεκινήσει την εκστρατεία στην Ασία ο Μ. Αλέξανδρος όρισε ορισμένους τριήραρχους από τα διάφορα μέρη της Ελλάδας (Κω, Μακεδονία κ.α.) και μεταξύ αυτών και τον Νέαρχο, γιο του Ανδρότιμου και καταγωγής από την Κρήτη  που ζούσε όμως στην Αμφίπολη, κοντά στο Στρυμόνα. Τον ίδιο όρισε και ναύαρχο του στόλου του.

 Ο στόλος του Μ. Αλεξάνδρου, στην αρχή της εκστρατείας του, περιλάμβανε 150 - 160 πολεμικά πλοία, κυρίως τριήρεις από τις οποίες 29 ήσαν Αθηναϊκές και δεκάδες μεταγωγικά. Τα πληρώματα των πλοίων ήταν από τα διάφορα μέρη της Ελλάδας (Μακεδονία, Κύπρο, Κω κ.τ.λ.), όμως και μερικοί Φοίνικες και Αιγύπτιοι.

Ξεκινώντας ο Νέαρχος από τον Υδάσπη ποταμό, έπλευσε στις ακτές του Περσικού κόλπου και έφτασε στις εκβολές του Ευφράτη ποταμού στην Ινδία. Αποκομμένος ο στόλος, χωρίς τρόφιμα και χωρίς την υποστήριξη του στρατού, περνώντας από άγνωστα μέρη έφτασε και μετά από πολλές δυσκολίες κατόρθωσε να φτάσει στο Ευφράτη, χάρη της ικανότητας του Νέαρχου που με πραότητα, αποφασιστικότατα και θάρρος ξεπέρασε τα εμπόδια και τη δεισιδαιμονία των ναυτών του που διογκώθηκε λόγω του άγνωστου του επιχειρήματος.

Η κάθοδος του Ινδού ποταμού από το στόλο του Μ. Αλεξάνδρου με το ναύαρχο Νέαρχο και το μεγάλο ταξίδι από τις εκβολές του Ινδού ποταμού  μέχρι τον Περσικό Κόλπο ήταν ένα φοβερά μεγάλο κατόρθωμα, επειδή η διαδρομή ήταν και άγνωστη και μεγάλης απόστασης και επικίνδυνη και μέσα από ποτάμια, άρα με πολλές ενέδρες κ.τ.λ.

Αποτελεί μια απ' τις μεγαλύτερες εποποιίες του αρχαιοΕλληνικού ναυτικού.

Σύντομα θα ακολουθήσουν η εξερεύνηση των ακτών της Αραβίας και της Κασπίας, ενώ η Α. Μεσόγειος γίνεται Ελληνική λίμνη προστατευμένη από τα καράβια των Πτολεμαίων και των Σελευκιδών.

Με την επικράτηση των Μακεδόνων το εμπόριο και η ναυτιλία γνωρίζουν νέα άνθιση, όμως, λόγω της επέκτασης των Μακεδόνων, τα λιμάνια της Ασίας και της Αιγύπτου μεγαλώνουν σε βάρος του Πειραιά. Οι Μακεδόνες επεκτείνουν συνεχώς την επικράτειά τους και μεταφυτεύουν το Ελληνικό στοιχείο μέχρι τις εσχατιές του τότε γνωστού κόσμου.  Εξ αιτία αυτού η Ελληνική γλώσσα και γραφή θα γίνουν διεθνείς

            Κ Τ Ι Σ Η  Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ Ρ Ε Ι Α Σ 

ΚΤΙΣΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

 

Κατά το πέρασμά του από την Αίγυπτο το 332-332 π.Χ., ο Αλέξανδρος εμπιστεύτηκε τον Έλληνα αρχιτέκτονα Δεινοκράτη τον Ρόδιο, για να χτίσει την πόλη βάση ορθογώνιου πολεοδομικού σχεδίου, με διασταυρούμενες κεντρικές οδούς. Η πόλη άρχισε να ακμάζει όταν έγινε πρωτεύουσα της Αιγύπτου μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου και κατά τη βασιλεία του Πτολεμαίου, γιου του Λάγου και ιδρυτή της δυναστείας των Λαγιδών.

Για να διακρίνεται από τις υπόλοιπες 31 Αλεξάνδρειες έγινε γνωστή ως Alexandrea ad Aegyptum (« Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ») και σήμερα ονομάζεται Iskanderia. Νωρίτερα οι Έλληνες είχαν ιδρύσει μιαν άλλην πόλη στο Δέλτα του Νείλου, τη Ναύκρατη, ο Μέγας Αλέξανδρος όμως θέλησε να κατασκευάσει τη νέα στις όχθες αδιαφορώντας για την κακή ποιότητα του χώματος και τους κινδύνους του Δέλτα.

 

 

ΘΑΝΑΤΟΣ  Μ . ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ  ΤΟ  324 πχ

3.  Ο   ΘΑΝΑΤΟΣ  ΤΟΥ  ΜΕΓΑΛΟΥ  ΑΛΕΧΑΝΔΡΟΥ

 

3.  ΘΑΝΑΤΟΣ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ –  ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΔΙΑΔΟΧΩΝ

 

Θάνατος Μ. Αλέξανδρου το 324 π.Χ.

 

Το 324 π.Χ. ο Αλέξανδρος εκστράτευσε εναντίον των ορεινών Κισσαίων, τους οποίους αφού νίκησε κατευθύνθηκε προς τα Βαβυλώνα. Στη πορεία ο μάντις Πυθαγόρας διαπίστωσε κακά σημάδια στη θυσία που έκανε. Έτσι ο Αλέξανδρος έστησε την σκηνή του έξω απ' την πόλη και έκανε περιπάτους με πλοιάρια στον Ευφράτη. Μία μέρα μετά από πλούσιο τραπέζι που παρέθεσε στον Νέαρχο και τους φίλους του, λούστηκε και πήγε στο σπίτι του φίλου του Μήδιου από την Θεσσαλία να διασκεδάσει. Εκεί ήπιε πολύ και την επόμενη ημέρα έκανε πυρετό και πέθανε στις 30 του μηνός Δαισίου (13 Ιουνίου) σε ηλικία 33 χρονών. και αφού βασίλεψε 12 χρόνια και 7 μήνες.

Στην ερώτηση σε ποιόν αφήνει την διαδοχή απάντησε " τώ κρατίστω ".

 Κατά μία εκδοχή ο Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε απ' τον γιό του Αντιπάτρου Ιόλλα, που ήταν οινοχόος του, λόγω και της έχθρας της μητέρας του Αλεξάνδρου Ολυμπιάδος προς τον Αντίπατρο, όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί.

 

ΜΕΓΑΣ  ΑΛΕΧΑΝΔΡΟΣ  Ο  ΜΑΚΕΔΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ  ΕΛΛΑΔΑ  HELLAS  MACEDONIA  GREECE

Η     Δ   Ι   Α   Ν   Ο   Μ   Η      Τ   Η   Σ       Α Υ Τ Ο Κ Ρ Α Τ Ο Ρ Ι Α Σ

Διανομή της αυτοκρατορίας

 

Μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου, την αρχηγεία πήρε ο στρατηγός  Περδίκκας ( σ' αυτόν έδωσε λέει το δαχτυλίδι ο Αλέξανδρος πριν πεθάνει). Έγινε αντιβασιλέας με βασιλιά τον Αριδαίο, γιό του Φιλίππου και έκανε την εξής διανομή:α)  ο Πτολεμαίος (γιός του Λάγου) πήρε την Αίγυπτο, 

β)  ο Λαομεδων ο Μυτιληναίος τη Συρία  γ)  ο Φιλώτας την Κιλικία δ)  ο Πίθων τη Μηδία, ε)  ο Ευμενης την Παφλαγονία, την Καππαδοκία και τη γειτονική περιοχή, στ)ο Αντίγονος την Παμφυλία, τη Λυκία και τη μεγάλη Φρυγία, ζ)  ο Άσανδρος την Καρία, η)  ο Μενανδρος τη Λυδία, θ)  ο Λεοννατος τη Φρυγία στον Ελλήσποντο, ι)   ο Λυσίμαχος τη Θράκη και γειτονικές φυλές στον Πόντο, κ)  ο Αντίπατρος τη Μακεδονία και τους τριγύρω λαούς, λ)  ο Πώρος και ο Ταξίλης τα βασίλειά τους στην Ινδία, μ)  ο Οξυάρτης, πατέρας της Ρωξάνης, τον Καύκασο, ν)  ο Φίλιππος τη Βακτριανή και Σογδιανή ξ)  ο Τληπόλεμος την Καρμανία, ο)  ο Άρχων τη Βαβυλωνία, π)  ο Αρκεσίλαος τη Μεσοποταμία και ρ)  ο Σέλευκος έγινε διοικητης των εταίρων (ιππικό), διαδέχθηκε τον Περδίκκα που κι αυτός είχε διαδεχθεί τον Ηφαιστίονα.

 

Ειδικότερα, μετά το θάνατο του Μ. Αλέξανδρου, τον Ιούνιο του 323 π.Χ., , η συνέλευση του στρατού στη Βαβυλώνα όρισε ως τυπικό βασιλιά τους κράτους του  το Φίλιππο Αριδαίο, ετεροθαλή αδελφό του Μ. Αλέξανδρου και διανοητικά ανάπηρο και  μέχρι η γυναίκα του Μ. Αλέξανδρου Ρωξάνη να φέρει στον κόσμο το παιδί του Μ. Αλέξανδρου (τον Αλέξανδρο Δ). Παράλληλα, επειδή οι εν λόγω δεν ήταν σε θέση να κυβερνήσουν,  την εξουσία μοιράστηκαν οι μεγάλοι  στρατηγοί. Ο  Αντίπατρος πήρε  την εποπτεία του ευρωπαϊκού τμήματος,  ο Κρατερός τη διοίκηση  των στρατευμάτων της Ασίας  και ο Περδίκκας  την εποπτεία του ασιατικού τμήματος. Επίσης ανατέθηκε η διοίκηση της Αιγύπτου στον Πτολεμαίο,  της Φρυγίας στον Αντίγονο, στο Λυσίμαχο της Θράκης κ.α.

Ωστόσο ο Περδίκκας δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια μιας εκστρατείας εναντίον του Πτολεμαίου της Αιγύπτου  και προ αυτού, ο Αντίγονος αυτοανακηρύσσεται,  το 306 π.Χ.,  βασιλιάς και τον ίδιο τίτλο έδωσε και στον γιο του Δημήτριο, που έγινε αργότερα γνωστός με την επωνυμία Πολιορκητής. Όμως η ενέργεια αυτή του Αντίγονου  είχε ως συνέπεια να συνασπιστούν εναντίον του οι άλλοι στρατηγοί, με αποτέλεσμα να αρχίσει μια σειρά συγκρούσεων μεταξύ των ως άνω διαδόχων, που διεξάγονταν από την Ασία μέχρι την Ελλάδα. Στη διάρκεια των πολέμων αυτών, ύστερα και από διάφορες αντιμακεδονικές αναταραχές που έγιναν στην ηπειρωτική Ελλάδα,  δολοφονήθηκαν και ο Φίλιππος Αριδαίος και ο γιος του Μ. Αλέξανδρου.

Η  ΜΑΧΗ  ΤΩΝ  ΔΙΑΔΟΧΩΝ  ΣΤΗΝ  ΙΨΟ  ΤΟ  301  Π.Χ

 

Η μάχη των διαδόχων στην Ιψό το 301 π.Χ.

 

Το 301 π.Χ., οι αντίπαλοι συγκρούστηκαν σε μια αποφασιστική μάχη στην Ιψό. Ο Αντίγονος στη μάχη αυτή και νικήθηκε και σκοτώθηκε και το αποτέλεσμα της μάχης αυτής ήταν η δημιουργία των εξής νέων κρατών,  που το καθένα αναγνώριζε το άλλο:

1. Το βασίλειο της Μακεδονίας, με βασιλιά τον Κάσσανδρο, γιο του Αντίπατρου.
2. Το βασίλειο της Συρίας,  με βασιλιά το Σέλευκο, που περιλάμβανε όλες τις ασιατικές κτήσεις, έδρα την Αντιόχεια και  με πρώτο βασιλιά το στρατηγό του Μ. Αλέξανδρου το Σέλευκο. Το κράτος των Σελευκιδών ήταν κολοσσιαίο: περιλάμβανε τις ασιατικές χώρες μέχρι τον Βόσπορο, το Αιγαίο πέλαγος και τη Μεσόγειο θάλασσα. Υπάγονταν ακόμα σ' αυτό, έμμεσα, η Αρμενία, η Καππαδοκία, ο Πόντος, η Παφλαγονία, η Βιθυνία και η Πέργαμος, που είχαν δικούς τους ηγεμόνες, υπέκυψαν όμως στην επιρροή του ελληνισμού και εργάστηκαν για τη διάδοσή του.  Υποτάχθηκε στους Ρωμαίους το 64 π.Χ
3. Το βασίλειο της Αιγύπτου, με βασιλιά τον Πτολεμαίο και έδρα την Αλεξάνδρεια. και  πρώτο βασιλιά το στρατηγό του Μ. Αλέξανδρου Πτολεμαίο. Στο κράτος των Πτολεμαίων υπάγονταν η Αίγυπτος, η Λιβύη και πολλά Ελληνικά νησιά. Η Ρόδος γνώρισε ακμή ως αυτοτελής εμπορική και ναυτική πολιτεία. Επίσης η Δήλος με τη βοήθεια των Μακεδόνων βασιλέων εξελίχτηκε σε κέντρο εμπορίου σίτου και δούλων. Η ακμή της διατηρήθηκε και κατά τη ρωμαϊκή εποχή μέχρι το 88 π.Χ., οπότε καταστράφηκε κατά το Μιθριδατικό πόλεμο. Το κράτος των Πτολεμαίων υποτάχθηκε στους Ρωμαίους το 30 π.Χ.
4. Το Βασίλειο της Θράκης,  που περιλάμβανε και μεγάλα τμήματα της Ασίας, με βασιλιά το το στρατηγό του Μ. Αλέξανδρου  Λυσίμαχο. Το βασίλειο της Θράκης διαλύθηκε γρήγορα, επειδή ο Λυσίμαχος συγκρούστηκε με τον Σέλευκο και στη μάχη που έγινε στο Κουροπέδιο της Λυδίας το 281 π.Χ. νικήθηκε και σκοτώθηκε. Τα εδάφη του τα πήραν η Συρία και η Μακεδονία.

 

Στα ως άνω βασίλεια προστέθηκαν αργότερα και άλλα μικρά βασίλεια, όπως το βασίλειο της Περγάμου,  το βασίλειο της Βακτριανής στο Αφγανιστάν – Ινδίες κ.α.

 

Ανάμεσα στους βασιλείς των ελληνιστικών χρόνων που διακρίθηκαν ήταν ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, ο οποίος, εκτός από τις άλλες πολεμικές μηχανές, επινόησε και εφάρμοσε στις πολιορκίες την περίφημη "ελέπολιν", έναν πύργο "εννεάδομο", που τον έσερναν πάνω σε τέσσερις ισχυρούς τροχούς και που είχε πλάτος σε κάθε πλευρά 45 και ύψος 90 πήχεις και απασχολούσε 200 άνδρες.

Ο άλλος ήταν ο βασιλιάς της Ηπείρου Πύρρος. Αυτός επιχείρησε να πετύχει προς τη Δύση ό,τι ο Αλέξανδρος στην Ανατολή. Δέχτηκε την πρόταση των Ταραντίνων και πήγε στην Ιταλία ως σύμμαχός τους εναντίον των Ρωμαίων, νίκησε τους Ρωμαίους στην Ηράκλεια (280 π.Χ.) και στο Ισκλο (279 π.Χ.), αλλά νικήθηκε στο Βενεβέντο (275 π.Χ.) και αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Ήπειρο άπρακτος. Το 274 π.Χ. υπέταξε τη Μακεδονία και έπειτα στράφηκε προς την Πελοπόννησο και σκοτώθηκε τυχαία στο Aργος.

 

 

Γ. Η  ΠΟΛΙΤΕΙΑ  ΚΑΙ  Η  ΠΡΟΣΦΟΡΑ  ΤΩΝ  ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ , ΣΤΗΝ  ΕΛΛΑΔΑ  ΚΑΙ  ΤΟΝ  ΚΟΣΜΟ .

1. Η  ΠΡΟΣΦΟΡΑ  ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

 

 Η προσφορά των Μακεδόνων στην Ελλάδα και τον κόσμο είναι τεράστια. Έχουν να επιδείξουν επιφανείς προσωπικότητες όχι μόνο ηγετικές και εκπολιτιστικές, όπως ο Φίλιππος και ο Μ. Αλέξανδρος, αλλά και των Επιστημών (των Γραμμάτων και των Τεχνών),  όπως ο μέγας της διανόησης Αριστοτέλης (από τα Στάγιρα της Χαλκιδικής, προσωπικός δάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου), ο φιλόσοφος Δημόκριτος, ο σοφιστής Πρωταγόρας, ο ζωγράφος Πολύγνωτος, ο ποιητής Ηγήμων, ο μαθηματικός Λεωδάμας, ο αρχιτέκτονας Δεινοκράτης , ο λεξικογράφος Αμερίας, ο επιγραμματοποιός Νικαίνετος, ο στρατιωτικός συγγραφεύς Πολύαινος , ο κωμωδιογράφος Ποσείδιππος κ.α.

Από τους αρχαιοτάτους χρόνους οι Μακεδόνες αγωνιζόταν για τη διαφύλαξη των Ελληνικών συνόρων στο βορρά. O Πολύβιος στην ιστορία του (IX 35,2) αναφέρει: "Tίνος καί πηλίκης δει τιμης αξιούσθαι Mακεδόνας, οι τόν πλείω του βίου χρόνον ου παύονται διαγωνιζόμενοι πρός τούς βαρβάρους υπέρ της των Eλλήνων ασφαλείας; ότι γάρ ει ποτ’αν εν μεγάλοις ην κινδύνοις τά κατά τούς Eλληνας, ει μή Mακεδόνας είχομεν πρόφραγμα καί τάς των παρά τούτοις βασιλέων φιλοτιμίας, τίς ου γινώσκει;".

Ο Μ. Αλέξανδρος για πολλούς έκανε  διεθνή την Ελληνική γλώσσα και την ελληνική γραφή. Ωστόσο το σπουδαίο έργο του Μ. Αλέξανδρου είναι το ότι με την Ελληνική παιδεία εκπολίτισε τους βάρβαρους ακόμη λαούς σε Ευρώπη (Σκύθες, Ιλλυριούς κ.α.), Ασία (Πέρσες, Μήδους, Φοίνικες, Κάρες κ.α.) και Αφρική (Αιγύπτιους κ.α.), όπως θα δούμε πιο κάτω.

 

2.  Ο  ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β ' <  ΦΙΛΙΠΠΟΣ  Ο  ΜΑΚΕΔΩΝ  >  ΕΝΩΣΕ  ΤΟΥΣ  ΕΛΛΗΝΕΣ  ΚΑΙ  ΕΚΑΝΕ

ΜΕΓΑΛΗ  ΤΗ  ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ  .

 

2. Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β’  (ΦΙΛΙΠΠΟΣ Ο ΜΑΚΕΔΩΝ)

ΕΝΩΣΕ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΕΚΑΝΕ ΜΕΓΑΛΗ ΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

 

Ο Διόδωρος, ο Πλούταρχος κ.α. αναφέρουν ότι ο Φίλιππος Β’ ή άλλως ο Φίλιππος ο Μακεδών ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς βασιλιάδες της Μακεδονίας. Ήταν εκείνος που από τη μια ελευθέρωσε τους Μακεδόνες από τους Ιλλυριούς και στη συνέχεια την έκανε  κυρία πολλών και μεγάλων εθνών και πόλεων και από την άλλη  πρώτος οραματίστηκε και πραγματοποίησε την ΕΝΩση όλη της Ελλάδος (ο λόγος άλλωστε για τον οποίον μετά οι Πέρσες έβαλαν κρυφά ανθρώπους και τον δολοφόνησαν) και ανέλαβε την ηγεμονία της,  πρβ:«Παραλαβών (ο βασιλεύς Φίλιππος του Αμύντα) την Μακεδονίαν δουλευουσαν Ιλλυριείς πολλών και μεγάλων εθνών και πόλεων κυρίαν εποίησε και ένεκα τοις αυτού ικανότητας και μόνο ηγεμών της Ελλάδος ανέλαβε»(Διόδωρος 16.1)

Ειδικότερα μετά τη μάχη της Χαιρώνειας (το 338 π.Χ.), που έπαψε να υπάρχει στην Ελλάδα πόλη που να μην υπολογίζει τους Μακεδόνες, ο τότε βασιλιάς των Μακεδόνων Φίλιππος συγκάλεσε συνέδριο των Ελληνικών πόλεων στις αρχές του 337 π.Χ. στην Κόρινθο για τα ελληνικά θέματα (τις εμφύλιες διαμάχες, αλλά και την και πάλι επέμβαση των Περσών στα ελληνικά πράγματα). Στο συνέδριο αυτό συμφωνήθηκε να υπάρξει κοινή ειρήνη μεταξύ των ελληνικών πόλεων και συνάμα συγκροτήθηκε συμμαχία (Πανελλήνια Ένωση), αμυντική και επιθετική με αρχηγό το Φίλιππο, καθορίστηκε κοινός ελληνικός στρατός και ναυτικό και τέλος να γίνει εκδικητικός πόλεμος κατά των Περσών για τις λεηλασίες που είχε κάνει ο Ξέρξης στην Ελλάδα κ.α.

Η ως άνω απόφαση της Κορίνθου λήφθηκε και γιατί πολλοί Έλληνες διανοούμενοι της εποχής αυτής, όπως π.χ. ο ρήτορας Ισοκράτης, διακήρυτταν ότι η μόνη λύση των Ελληνικών προβλημάτων ( παύση των εμφυλίων πολέμων και η ησυχία από τους Πέρσες)  ήταν η ειρήνευση των ελληνικών κρατών, η πολιτική ένωση των Ελλήνων και ο κοινός πόλεμος κατά των βαρβάρων, δηλαδή κατά των Περσών και των συμμάχων τους (Κάρων, Φοινίκων κ.α.).

 

 3> Ο  ΜΕΓΑΣ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ < ΑΛΕΧΑΝΔΡΟΣ Γ ' >  ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕ  ΚΑΙ  ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΕ  ΤΟΥΣ  ΒΑΡΒΑΡΟΥΣ  ΣΕ  ΑΣΙΑ  ΚΑΙ  ΑΦΡΙΚΗ .

 

3. Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ (ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ’)

ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕ ΚΑΙ  ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΕ ΤΟΥΣ ΒΑΡΒΑΡΟΥΣ

ΣΕ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΦΡΙΚΗ

 

Ανατρέχοντας στους αρχαίους συγγραφείς, Έλληνες και ξένους, όπως στους: Αρριανός (Β 14, 4), Πλούταρχος («Αλέξανδρος» 34 – 47 και «Περί της Αλεξάνδρου Τύχης ή Αρετής» Α, 3 – 7,  328-329 ), Αγία γραφή (Μακκαβαίων, Κεφ. 1), Ηρόδοτος (Ε  17-22), Πολύβιος (IX 35,2) κ.α., βλέπουμε να αναφέρουν ότι:

Α) Ο Μέγας Αλέξανδρος μετά τη δολοφονία του πατέρα του από τους Πέρσες έγινε βασιλιάς των Μακεδόνων. Ακολούθως μετάβηκε στον Ισθμό και ζήτησε από το συμβούλιο των Ελλήνων, το οποίο είχε ιδρύσει ο πατέρας του,  να του δοθεί η έγκριση προκειμένου να εκστρατεύσει αμέσως εναντίον των Περσών και των συμμάχων τους σε Ευρώπη (Σκύθες, Ιλλυριούς κ.α.), Ασία (Μήδους, Φοίνικες, Κάρες κ.α.) και Αφρική, προκειμένου να τους τιμωρήσει για όλα αυτά που έχουν διαπράξει εναντίον των Ελλήνων. Όλοι οι συμμετέχοντες (Αθηναίοι, Θεσσαλοί κλπ) δέχτηκαν  εκτός από τους Σπαρτιάτες οι οποίοι απάντησαν ότι αυτοί οδηγούν και δεν ακολουθούν. Επομένως ο  Μέγας Αλέξανδρος ξεκίνησε την εκστρατεία του στην Ασία καθαρά ως εκδικητής, πρβ:

ΦΙΛΙΠΠΟΣ  Ο  ΠΑΤΕΡΑΣ  ΤΟΥ  

 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

Ο  ΜΕΓΑΣ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ  Ο  ΜΑΚΕΔΩΝ

«‘Όταν ανέλαβε τη βασιλεία ο Αλέξανδρος, ως γιος του δολοφονημένου Φιλίππου, πήγε στην Πελοπόννησο- ήταν τότε περίπου είκοσι ετών. Εκεί συγκέντρωσε τους Πελοποννησίους και τους ζήτησε την αρχηγίας της εκστρατείας κατά των Περσών, μια και την είχαν ήδη αναθέσει στον Φίλιππο. Όλοι συμφώνησαν, εκτός από τους Σπαρτιάτες, που απάντησαν ότι η παράδοση τους επιβάλει όχι να ακολουθούν, αλλά να καθοδηγούν άλλους…..» (Αρριανού, Αλεξάνδρου Ανάβασης Α 1)

 «και ηγεμών αυτοκράτωρ συμπάσης της άλλης Ελλάδος αποδειχθείς επί τον Περσην στρατιάς, ουχ ευατώ μάλλον τι την δόξαν τήνδε ή τω κοινώ των Μακεδόνων προσέθηκεν (Αρριανός 1-3 και Ζ, 9,5)

 «Εις δε τον Ισθμον των Ελλήνων συλλεγέντων, και ψηφισαμένων επί Πέρσας μετ’ Αλέξανδρου στρατεύειν, ηγεμών ανηγορεύθη» ( Πλουτάρχου, Αλέξανδρος 14),   = Στον Ισθμό, που συγκεντρώθηκαν και ψήφισαν οι Έλληνες να εκστρατεύσουν με τον Αλέξανδρο εναντίον των Περσών, αναγορεύτηκε αρχηγός τους. ( Πλουτάρχου, Αλέξανδρος 14)

Ο  ΜΕΓΑΣ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ  ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΕ  ΤΟΥΣ  ΒΑΡΒΑΡΟΥΣ  ΣΕ  ΑΣΙΑ  ΚΑΙ  ΑΦΡΙΚΗ .

Β) Φτάνοντας ο μ. Αλέξανδρος στην Ασία  βρήκε εκεί ένα κόσμο με ανήμερα ακόμη ήθη και έθιμα , π.χ. γιους να παντρεύονται ακόμη και τις μάνες τους, ανθρώπους να τρώνε άλλους ανθρώπους κ.α., καθώς και  με φύλαρχους ή βασιλιάδες που έκαναν ό,τι ήθελαν, π.χ. να ζητούνε ανθρωποθυσίες, να βιάζουν όποια ήθελαν, να ζητούν από τους άλλους ανθρώπους να τους  προσκυνούνε  ως οι θεοί κλπ. Προ αυτής της κατάστασης ο Αλέξανδρος αντί να κατακτά και να τιμωρεί άρχισε από τη μια να απελευθερώνει και να καταλύει τυρρηνικά καθεστώτα (δηλαδή να ελευθερώνει τους λαούς από τους κατακτητές Πέρσες, καθώς και από τους τυράννους που οι Πέρσες είχαν κατά τόπους ορίσει) και από την άλλη να κτίζει πόλεις  με ελληνικά πρότυπα, δηλαδή να επιβάλει οι άνθρωποι να μαθαίνουν  γράμματα, να είναι ελεύθεροι, να υπάρχει δικαιοσύνη και  ισοπολιτεία κλπ. Ίδρυσε λέει  περισσότερες από εβδομήντα πόλεις μέσα στις βάρβαρες χώρες, και διέσπειρε σε όλη την Ασία τα Ελληνικά, νικώντας τον απολίτιστο και θηριώδη τρόπο ζωής και βοηθούμενος σ΄αυτό και από τους ίδιους τους ντόπιους κατοίκους. 

 

Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Αλέξανδρος ανακηρύχθηκε  μέγας και γιος του Θεού (του Θεού Δία για τους Έλληνες ή του θεού Άμμωνα για τους μη Έλληνες) τόσο  από τους Έλληνες όσο και από τους ντόπιους  (Μ. Ασία, Μεσοποταμία, Ινδία, Αίγυπτο κλπ).

 

Γ)  Η φιλοσοφία του Μ. Αλέξανδρου ήταν η εξής: Δεν αντιμετωπίζουμε τους Έλληνες ως φίλους και συγγενείς ενώ τους άλλους λαούς σαν να είναι ζώα ή φυτά, αλλά όλους ίδια, γιατί όλοι οι λαοί είναι αδέλφια, ίσοι μεταξύ τους και συνεπώς πρέπει να ζήσουν μαζί ειρηνικά και δίκαια. Συγγενείς μας είναι όλοι οι καλοί και ξένοι ή εχθροί όλοι οι κακοί άνθρωποι. Ελληνικό  πρέπει να είναι κάθε τι το ενάρετο και βάρβαρο κάθε τι το μη ενάρετο. Με τα όπλα εξαναγκάζουμε να πεισθούν όσοι δεν μπορούν να πεισθούν δια του λόγου κ.α. Η φιλοσοφία και η δράση του Μ. Αλεξάνδρου και κυρίως των ένδοξων διαδόχων του σχολιάστηκαν ευμενώς ακόμη και από την Αγία Γραφή.

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ  Ο  ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ  ΚΑΙ  ΑΡΡΙΑΝΟΣ  ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ  .

Ειδικότερα ο Πλούταρχος και ο Αρριανός αναφέρουν:

«Ο Αλέξανδρος αντίθετα, ίδρυσε περισσότερες από εβδομήντα πόλεις μέσα στις βάρβαρες χώρες, και διέσπειρε σε όλη την Ασία τα Ελληνικά (γράμματα και αξιώματα), νικώντας τον απολίτιστο και θηριώδη τρόπο ζωής» («Αλέξανδρος δ’ υπέρ εβδομήκοντα πόλεις βαρβάροις έθνεσιν εγκτίσας και κατασπείρας την Ασία Ελληνικοίς τελεσι της ανημέρου και θηριώδους εκράτησε διαίτης») (Πλουτάρχου Περί της Αλεξάνδρου Τύχης ή Αρετής, Α, 3 – 7,  328  )

«αφού επέλεξε τριάντα χιλιάδες παιδιά και έδωσε διαταγή να μάθουν Ελληνικά και την άσκηση με τα μακεδονικά όπλα και όρισε πολλούς επιθεωρητές». (Πλουτάρχου Αλέξανδρος, 47

 «αφού ο Αλέξανδρος αναγορεύτηκε βασιλιάς της Ασίας, και θέλοντας να τιμάται και από όλους τους Έλληνες τους έγραψε ότι καταλύει όλα τα τυραννικά καθεστώτα και ότι θα είναι αυτόνομοι και ιδιαίτερα έγραψε τους Πλαταιείς ότι θα ξανακτίσει την πόλη τους, γιατί οι πατέρες τους είχαν δώσει τη χώρα τους στους Έλληνες να πολεμήσουν εκεί για την Ελευθερία. («ότι την χώρα οι πατέρες αυτών εναγωνίσασθαι τοις Έλλησιν υπέρ της Ελευθερίας παρέσχον» (Πλουτάρχου, Αλέξανδρος 34)

 

«Ακόμα, η τόσο αξιοθαύμαστη «Πολιτεία» του Ζήνωνα, του ιδρυτή της τάσης των Στωικών, μπορεί να συνοψιστεί στην εξής μία συνισταμένη: δεν πρέπει να κατοικούμε διαχωρισμένοι σε ξεχωριστές πόλεις και δήμους με διαφορετικούς ο καθένας κανόνες δικαίου, αλλά να θεωρούμε όλους τους ανθρώπους του κόσμου αυτού συμπολίτες και συνδημότες…., αλλά εκείνος που έδωσε στη θεωρία την έμπρακτη μορφή της ήταν ο Αλέξανδρος. Αυτός δηλαδή δεν ακολούθησε τη συμβουλή του Αριστοτέλη να συμπεριληφθεί στους Έλληνες σαν να ήταν ηγέτης τους και στους βάρβαρους σαν να ήταν απόλυτος κύριος τους και να αντιμετωπίζει τους Έλληνες ως φίλους και συγγενείς τους ενώ τους άλλους λαούς σαν να ήταν ζώα ή φυτά. Αν ενεργούσε κατ’ αυτό τον τρόπο, θα γέμιζε την ηγεμονία του με αναρίθμητους πολέμους, εξορίες και υπονομευτικές στάσεις…..«Εκείνος αντίθετα, πίστευε ότι ήρθε ως κοινός Θεόσταλτος συμφιλιωτής και ειρηνοποιός για όλο τον κόσμο, και για τούτο εξανάγκαζε δια των όπλων όσους δεν μπορούσε να πείσει δια του λόγου να ενωθούν μαζί του, και συνένωσε σε ενιαίο σώμα τους ανθρώπους από τους διάφορους τόπους, ενώνοντας και αναμειγνύοντας σαν σε κύπελλο φιλίας τους τρόπους ζωής, τα ήθη, τους γάμους και τις συνήθειές τους. Όρισε σε όλους να θεωρούν πατρίδα τους την οικουμένη, ακρόπολη τους το στρατόπεδό του, συγγενικούς τους όλους τους καλούς ανθρώπους και ξένους τους κακούς. Δεν τους άφησε να διακρίνουν ανάμεσα σε Έλληνες και βάρβαρους με βάση τη χλαμύδα και την πέλτη, το σπαθί ή τον μανδύα, αλλά όρισε να διαπιστώνεται το Ελληνικό στοιχείο από την αρετή του και το βαρβαρικό από τη φαυλότητά του («Το μεν Ελληνικόν αρετήν το δε βάρβαρον κακίαν τεκμαίρεσθαι») , ενώ τα ενδύματα, τα φαγητά, οι γάμοι και ο τρόπος ζωής θεωρούνταν κοινά για όλους, αναμεμειγμένα σε ενιαίο σύνολο με τους δεσμούς τους αίματος και της τεκνοποιίας. (Πλουτάρχου Περί της Αλεξάνδρου Τύχης ή Αρετής, Α, 3 – 7,  329 )

 «Αν όμως εξετάσεις τα αποτελέσματα της διδασκαλίας του Αλέξανδρου, θα διαπιστώσεις ότι έμαθε τους Υρξανούς να παντρεύονται, δίδαξε τους Αραχώσιους να καλλιεργούν τη γη, έπεισε τους Σογδιανούς να φροντίζουν τους γονείς τους και να μην τους σκοτώνουν, και τους Πέρσες να σέβονται τις μητέρες τους και να μην τις παντρεύονται. Πόσο αξιοθαύμαστη είναι η φιλοσοφία, χάρη στην οποία οι Ινδοί λατρεύουν Ελληνικούς Θεούς, και οι Σκύθες θάβουν τους νεκρούς τους και δεν τους τρώνε! Θαυμάζουμε τη δύναμη του Καρνεάδη, που έκανε τον Κλειτόμαχο, ο οποίος προηγουμένως λεγόταν Ασδρούβας, Καρχηδόνιος την καταγωγή, να υιοθετήσει τον Ελληνικό τρόπο ζωή. Θαυμάζουμε το χαρακτήρα του Ζήνωνα, που έπεισε το Διογένη το Βαβυλώνιο να επιδοθεί στη φιλοσοφία. Όταν όμως ο Αλέξανδρος εκπολίτισε την Ασία, ο Όμηρος διαβαζόταν παντού, και τα παιδιά των Περσών, των Σουσιανών και των Γεδρωσίων μάθαιναν να απαγγέλνουν τις τραγωδίες του Σοφοκλή και του Ευριπίδη. Ο Σωκράτης, όταν αντιμετώπισε την κατηγορία ότι εισάγει καινά δαιμόνια, καταδικάστηκε εξαιτίας των συκοφαντών που υπήρχαν στην Ασία. Χάρη όμως στον Αλέξανδρο, η Βακτρία και ο Καύκασος προσκύνησαν τους θεούς των Ελλήνων. Ο Πλάτωνας έγραψε ένα μόνο σύγγραμμα για την πολιτειακή οργάνωση και δεν έπεισε κανένα, εξαιτίας της αυστηρότητας του έργου. Ο Αλέξανδρος αντίθετα, ίδρυσε περισσότερες από εβδομήντα πόλεις μέσα στις βάρβαρες χώρες, και διέσπειρε σε όλη την Ασία τα Ελληνικά (γράμματα και αξιώματα), νικώντας τον απολίτιστο και θηριώδη τρόπο ζωής («Αλέξανδρος δ’ υπέρ εβδομήκοντα πόλεις βαρβάροις έθνεσιν εγκτίσας και κατασπείρας την Ασία Ελληνικοίς τελεσι της ανημέρου και θηριώδους εκράτησε διαίτης»)   Λίγοι από εμάς διαβάζουμε τους «Νόμους» του Πλάτωνα, αλλά δεκάδες χιλιάδων ανθρώπων εφάρμοσαν και εξακολουθούν να εφαρμόζουν  τους νόμους του Αλέξανδρου, αποβαίνοντας έτσι πιο ευτυχείς όσοι νικήθηκαν από τον Αλέξανδρο απ΄ ό,τι όσοι απέφυγαν. Και τούτο γιατί τους δεύτερους δεν τους απάλλαξε κανείς από την άθλια ζωή, ενώ τους πρώτους τους ανάγκασε ο νικητής τους να ζουν ευτυχισμένοι Όταν ο Θεμιστοκλής εξόριστος έλαβε μεγάλες δωρεές από το βασιλιά και τρείς πόλεις να του πληρώνουν φόρους, η μια με ψωμί, η άλλη με κρασί και η τρίτη με κρέας, είπε: «Παιδιά μου, θα καταστρεφόμαστε, αν δεν είχαμε ήδη  καταστραφεί». Έτσι λοιπόν και για τις πόλεις που κατέκτησε ο Αλέξανδρος είναι πιο σωστό να πούμε: Δεν θα είχαν εκπολιτιστεί, αν δεν είχαν νικηθεί. Η Αίγυπτος δεν θα είχε την Αλεξάνδρεια, η Μεσοποταμία τη Σελεύκεια, η Σογδιανή την Προφθασία, η Ινδία τη Βουκεφάλα ούτε ο Καύκασος Ελληνική πόλη, με την ίδρυση των οποίων στις χώρες αυτές εξαλείφτηκε η βαρβαρότητα και το υποδεέστερο στοιχείο μεταβλήθηκε ύστερα από την επαφή του με το ανώτερο. Αν, λοιπόν, οι φιλόσοφοι καυχώνται ότι εξευγενίζουν και κάνουν προσαρμόσιμα τα σκληρά και απαίδευτα στοιχεία τους ανθρώπινου χαρακτήρα, εφόσον ο Αλέξανδρος κατάφερε ν’ αλλάξει τη θηριώδη φύση πάρα πολλών φυλών, εύλογα θα μπορούσε να θεωρηθεί Φιλόσοφος.» (Πλουτάρχου Περί της Αλεξάνδρου Τύχης ή Αρετής, Α, 3 – 7,  328  )

Ε    Π     Ι    Λ    Ο    Γ    Ο    Σ

 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

 

Κάποιος, βέβαια, μπορεί να πει ότι όλα αυτά που λέμε για τον ελληνικό πολιτισμό και το  Μ. Αλέξανδρο είναι μυθεύματα. Ωστόσο δεν είναι έτσι, γιατί:

Α) Ανατρέχοντας στον Αρριανό βλέπουμε ότι ο Μακεδόνας φιλόσοφος Καλλισθένης (παρουσία του Μ. Αλέξανδρου, απαντά στον άλλο Μακεδόνα φιλόσοφο Ανάξαρχο, όταν ο τελευταίος πρότεινε να προσκυνούν Έλληνες και βάρβαροι το Μ. Αλέξανδρο) τα εξής:  «Θυμήσου ότι δε συμβουλεύεις και δεν συναναστρέφεσαι  τον Καμβύση ή τον Ξέρξη, αλλά το γιο του Φιλλίπου, απόγονο του Ηρακλή και του Αιακού, που οι πρόγονοί του ήρθαν από το Άργος στη Μακεδονία και κυβέρνησαν τους Μακεδόνες όχι με τη βία, αλλά με νόμο. Και οι Έλληνες δεν απέδωσαν θεϊκές τιμές στον Ηρακλή όσο ακόμη ήταν ζωντανός και όταν απέθανε, περίμεναν να επιτρέψει ο Θεός των Δελφών  την αποθέωσή του. Κι αν ακόμη πρέπει να σκεφτόμαστε όπως οι βάρβαροι, επειδή βρίσκουμε σε βαρβαρική γη, εγώ Αλέξανδρε απαιτώ από σένα να θυμηθείς την Ελλάδα, που για χάρη της έκανες όλη την εκστρατεία, για να θέσης την Ασία κάτω από την Κυριαρχία των Ελλήνων>..» (Αρριανός Αλεξάνδρου Ανάβασις 11).

Επομένως οι Έλληνες σε σχέση προς τους βάρβαρους δεν δέχονται με καμία δύναμη ούτε να τους κυβερνά κάποιος με βία ή χωρίς νόμους ούτε και να τους εξαναγκάζει να τον προσκυνούν ως θεό ή να τον βλέπουν ως θεό,   έστω  και αν αυτός είναι βασιλιάς, όπως κάνουν ή δέχονται  οι βάρβαροι.

Β) Ανατρέχοντας στον Ξενοφώντα  βλέπουμε να αναφέρει ότι όλοι στο Περσικό κράτος, ακόμη και οι σατράπες καλούνταν δούλοι και όταν έβλεπαν  το βασιλιά τους έπεφταν στη γη και φιλούσαν το έδαφος, κάτι που οι Έλληνες έκαναν λέει μόνο στους Θεούς (παράβαλε σήμερα τις καλούμενες «μετάνοιες»). Προ αυτού  ο Σπαρτιάτης στρατηγός Αγησίλαος, για να πείσει λέει το σατράπη Φαρναβάζο να αντιταχθεί στους Πέρσες και να πάει με το μέρος των Ελλήνων, όταν οι Σπαρτιάτες είχαν εκστρατεύσει στην Ασία, του λέει: «Οι άνθρωποι, Φαρναβάζε, γίνονται φίλοι στις Ελληνικές πόλεις και συ τώρα μπορείς να αντιταχθείς  στο πλευρό μας, αν θες να ζεις χωρίς να προσκυνάς κανένα και χωρίς να έχεις δεσπότη, απολαμβάνοντας τους καρπούς της περιουσίας σου, γιατί η ελευθερία είναι ισάξια όλων των αγαθών του κόσμου. Ακόμη αν έχει λεφτά τι άλλο θέλεις; Είσαι απόλυτα ευτυχής.» (Ξενοφώντας, Ελληνικά Δ’)

Γ) Ανατρέχοντας στον Ηρόδοτο, σχετικά με τα ήθη και νοοτροπία των Περσών σε σχέση με τους Μακεδόνες και τους άλλους Έλληνες, βλέπουμε να αναφέρει: «Όταν λοιπόν αυτοί οι Πέρσες απεσταλμένοι έφτασαν και παρουσιάστηκαν μπροστά στον Αμύντα, απαιτούσαν να δώσει γη και ύδωρ στο βασιλιά Δαρείο…… και εκείνος ετοίμασε  μεγάλο δείπνο… Κι όταν απόφαγαν οι Πέρσες το έριξαν στο πιοτό κι είπαν τα εξής: Ξένε Μακεδόνα, εμείς οι Πέρσες έχουμε ένα συνήθειο, όταν στρώνουμε τραπέζι μεγάλο, βάζουμε τότε να καθίσουν δίπλα μας και τις αγαπητικιές μας και τις νόμιμες γυναίκες. Εσύ λοιπόν, μια και μας δέχτηκες με τόσο καλή διάθεση και μας φιλοξενείς πλουσιοπάροχα και δίνεις γη και ύδωρ στο βασιλιά Δαρείο, συμμορφώσου με τις δικές μας συνήθειες». Σ’ αυτά αποκρίθηκε ο Αμύντας «Πέρσες, εμείς δεν έχουμε αυτή τη συνήθεια, αλλά μια και εσείς που είστε αφεντικά ζητάτε κι ετούτο, θα το έχετε.»  ……… και μόλις ο Αμύντας αποσύρθηκε, ύστερα από παράκληση του γιου του Αλέξανδρου, λέει στους Πέρσες «Ξένοι μου, δεν υπάρχει για σας κανένα πρόβλημα μ’ αυτές τις γυναίκες….. αν δεν έχετε αντίρρηση, αφήστε τις, να πάνε να λουσθούν και θα σας έρθουν λουσμένες». Αυτά είπε, κι οι Πέρσες τα καλοδέχτηκαν. Κι ύστερα, μόλις οι γυναίκες βγήκαν, ο ίδιος ο Αλέξανδρος πήρε αμούστακα παλικάρια, πόσες ήταν οι γυναίκες, τόσα τους έντυσε με τα ρούχα των γυναικών, τους έδωσε κοντομάχαιρα και τους πέρασε μέσα, και περνώντας τους έλεγε στους Πέρσες τα εξής» Πέρσες, μη πείτε πως η φιλοξενία που σας προσφέρουμε δεν είναι μια πανδαισία με όλα της….. τις μητέρες και τις αδελφές μας σας τις χαρίσουμε μ’ όλη μας την καρδιά, για να ξέρετε πως έχετε από όλες τις τιμές που σας αξίζουν, ακόμη στο βασιλιά που σας έστειλε κάντε γνωστό πως ένας Έλληνας, ο αντιβασιλιάς των Μακεδόνων, σας καλόστρωσε και το τραπέζι και το κρεβάτι.» Ο Αλέξανδρος ύστερα απ΄αυτά τα λόγια έβαλε δίπλα  σε κάθε Πέρση να καθίσει ένας Μακεδόνας – τάχατε γυναίκα κι αυτοί, μόλις οι Πέρσες έκαναν να τους χαϊδέψουν, τους καθάρισαν.»  (Ηρόδοτος Ε  17-22)

 

Η  ΑΓΙΑ  ΓΡΑΦΗ  ΚΑΙ  ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ

Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ, ΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ

ΚΑΙ Ο ΑΡΧΑΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΕ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΦΡΙΚΗ

 

 Ανατρέχοντας στην Αγία γραφή, για να δούμε αφενός τι αναφέρει για τους Έλληνες και αφετέρου τον πολιτισμό  των λαών της Ασίας και Αφρικής πριν από το Χριστό και το Μ. Αλέξανδρο, βλέπουμε να αναφέρει ότι:

1) Όλοι οι λαοί από την αρχαία Αίγυπτο μέχρι την Ιουδαία  (Αιγύπτιοι, Πέρσες κλπ) ήσαν ακόμη απολίτιστοι, με ανήμερα ένστικτα, αμαρτωλοί, αφού έκαναν ακόμη και ανθρωποθυσίες και ο θεός απειλούσε ότι θα τους αφάνιζε.

Εκτός από τα Σόδομα και Γόμαρα κλπ, στο Δευτερονόμιο (κεφ. 12, 29-31)αναφέρεται π.χ. ότι πολλοί λαοί, όπως οι Μωαβίτες, οι Αμμωνίτες κ.α., λάτρευαν το θεό Μολώχ, ο οποίος ζητούσε ανθρωποθυσίες και μάλιστα παιδιών. Στο Δευτερονόμιο (κεφ.18, 9 – 12 κ.α.), αφού αναφέρεται μια λίστα βδελυγμάτων (αμαρτιών, ανομημάτων, βαρβαρισμών) των εθνών, όπως ανθρωποθυσίες παιδιών, αιμομιξίες, αποκρυφισμό και μαγεία, προσθέτει «Άλλωστε εξαιτίας αυτών των βδελυγμάτων θα διώξει ο Κύριος αυτά τα έθνη από μπροστά σας».

Στο Λευιτικό 18:21-28, αφού αναφέρεται μια σειρά βδελυγμάτων, όπως λατρείες αρχόντων,  ανθρωποθυσίες παιδιών, ομοφυλοφιλίες, αιμομιξία και κτηνοβασία, προσθέτει: «Δεν πρέπει να μολύνεστε με καμιά απ’ αυτές τις πράξεις, με τέτοιες πράξεις μολύνθηκαν τα έθνη, αυτά που διώχνω από μπροστά σας. Μ’ αυτές τις πράξεις μολύνθηκε η χώρα, γι’ αυτό θα την τιμωρήσω για την ανομία της και θα ξεράσει τους κατοίκους της.

«Μη μιαίνεσθε εν πάσι τούτοις· εν πάσι γάρ τούτοις εμιάνθησαν τα έθνη, α εγώ εξαποστέλλω προ προσώπου υμών, και εξεμιάνθη η γη, και ανταπέδωκα αδικίαν αυτοίς δι’ αυτήν, και προσώχθισεν η γη τοίς εγκαθημένοις επ’ αυτής. και φυλάξεσθε πάντα τα νόμιμά μου και πάντα τα προστάγματά μου, και ου ποιήσετε από πάντων των βδελυγμάτων τούτων, ο εγχώριος και ο προσγενόμενος προσήλυτος εν υμίν· πάντα γαρ τα βδελύγματα ταύτα εποίησαν οἱ άνθρωποι τής γής οἱ ὄντες πρότερον υμων, και εμιάνθη η γή. και ίνα μη προσοχθίσῃ υμίν η γη εν τω μιαίνειν υμάς αυτήν, όν τρόπον προσώχθισε τοις έθνεσι τοις προ υμών. ότι πας, ος εάν ποιήσῃ από πάντων των βδελυγμάτων τούτων, εξολοθρευθήσονται αι ψυχαί αι ποιούσαι εκ του λαού αυτών. και φυλάξετε τα προστάγματά μου, ὅπως μη ποιήσητε από πάντων των νομίμων των εβδελυγμένων, ά γέγονε προ τού υμάς, και ου μιανθήσεσθε εν αυτοίς, ότι εγώ Κύριος ο Θεός υμών».  (Λευιτικό 12)

 

Η   ΑΓΙΑ   ΓΡΑΦΗ  , ΟΙ  ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ  ΚΑΙ  Ο  ΑΡΧΑΙΟΣ  ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ  ΣΕ  ΑΣΙΑ  ΚΑΙ  ΑΦΡΙΚΗ

 

2) Οι Μακεδόνες ήσαν Έλληνες, καθώς και ότι ο Μ. Αλέξανδρος και οι ένδοξοι σύντροφοί του έκαναν τη γη να ησυχάσει κ.τ.λ., πρβ:  

«Και εγένετο μετά το πατάξαι Αλέξανδρον τον Φιλίππου τον Μακεδόνα, ος εξήλθεν εκ της γης Χεττειείμ, και επάταξε τον Δαρείον βασιλέα Περσών και Μήδων και εβασίλευσεν αντ᾿ αυτού πρότερος επι την ῾Ελλάδα.  και συνεστήσατο πολέμους πολλούς και εκράτησεν οχυρωμάτων πολλών και έσφαξε βασιλείς της γης· και διήλθεν έως άκρων της γης και έλαβε σκύλα πλήθους εθνών. και ησύχασεν η γη ενώπιον αυτού, και υψώθη, και επήρθη η καρδία αυτού. και συνήγαγε δύναμιν ισχυράν σφόδρα και ήρξε χωρών και εθνών και τυράννων, και εγένοντο αυτώ εις φόρον.  και μετά ταύτα έπεσεν επί την κοίτην και έγνω ότι αποθνήσκει. και εκάλεσε τούς παίδας αυτού τους ενδόξους τούς συντρόφους αυτού από νεότητος και διείλεν αὐτοίς την βασιλείαν αυτού έτι ζώντος αυτού.  και εβασίλευσεν Αλέξανδρος έτη δώδεκα και απέθανε.  και επεκράτησαν οι παίδες αυτού έκαστος εν τω τόπῳ αυτού.  και επέθεντο πάντες διαδήματα μετά το αποθανείν αυτόν και οι υιοί αυτών οπίσω αυτών έτη πολλά και επλήθυναν κακά εν τη γη. και εξήλθεν εξ αυτών ρίζα αμαρτωλός Αντίοχος Επιφανής, υιός Αντιόχου βασιλέως, ος ην όμηρα εν τη Ρώμη· και εβασίλευσεν εν έτει εκατοστώ και τριακοστω και εβδόμω βασιλείας Ελλήνων.   (Μακκαβαίων, Κεφ. 1 , 1 – 10)

«Ιδού. Τράγος ήρχετο από της δύσεως επί πρόσωπον πάσης της γης και δεν ήγγιζεν το έδαφος….. και είδον αυτόν ότι επλησίασεν εις τον κριον …. και εκτύπησε … και συνέτριψε και έρριψεν αυτόν κατά γης, και κατεπάτησεν αυτόν…. Δια τούτο ο τράγος εμαγαλύνθη σφόδρα…… Είναι οι βασιλιείς της Μηδίας και της Παρσίας ….. ο τριχωτός τράγος είναι ο βασιλεύς της Ελλάδος ….» (Δανιήλ η Κεφάλαιο)

 

3) Στην καινή Διαθήκη αναφέρονται και μάλιστα σε αντιδιαστολή οι ονομασίες «Έλληνες» και «βάρβαροι», που σημαίνει αφενός ότι ακόμη και η Χριστιανική Θρησκεία παραδέχεται ότι παλιά υπήρχαν βάρβαροι και αφετέρου ότι η ονομασία «βάρβαροι» είχε έννοια ακριβώς αντίθετη από την ονομασία Έλληνες», κάτι ως οι δούλοι και ελεύθεροι, οι σοφοί και οι ανόητοι, πρβ:  «Έλλησί τε και βαρβάροις, σοφοίς τε και ανοήτοις οφειλέτης ειμί..ου γαρ επαισχύνομαι το ευαγγέλιον του Χριστού· δύναμις γαρ Θεού εστιν εις σωτηρίαν παντί τω πιστεύοντι, Ιουδαίω τε πρώτον και Ελληνι»…(προς Ρωμαίους Κεφ. 1, 14 -16)

 

Σημειώνεται επίσης ότι:

Α)  Στην καινή Διαθήκη «Ελληνιστής» σημαίνει όχι ο Έλληνας, αλλά αυτός που λατρεύει τους Ελληνικούς Θεούς, τους Ολύμπιους Θεούς, κάτι που πολεμούσε η Χριστιανική Θρησκεία, πρβ:  «Εν δε ταις ημέραις ταύταις πληθυνόντων των μαθητών εγένετο γογγυσμός των Ελληνιστών» (Πράξεις  6, 1)

Β) Το Κοράνιο αναφέρει τον Αλέξανδρο ως Προφήτη. Οι Βουδιστές λάτρευσαν τον Αλέξανδρο ως ισόθεο, ενώ οι Αιγύπτιοι τον ανακήρυξαν γιο του Θεού Άμμωνα. Ο Μέγας Βασίλειος και ο Άγιος Νεκτάριος προβάλλουν τον Αλέξανδρο.

Γ) ΟΙ Εβραίοι και αυτοί έκαναν μια προσπάθεια για καλύτερο πολιτισμό. με τις δώδεκα εντολές του Μωυσή  που έλεγαν να μη λατρεύουμε τα είδωλα, να μη μοιχεύουμε κ.τ.λ.,

Οι Εβραϊκοί νόμοι έλεγαν επίσης ότι:  Όποιος κτηνοβατεί θα θανατώνεται. Όσοι Εβραίοι γίνονται  δούλοι, μετά από έξι χρόνια δουλείας, ο Νόμος του Θεού απαιτεί την απελευθέρωσή τους δωρεάν (Έξοδος 21:2), Β)  Οι Εβραίοι δούλοι πρέπει να αντιμετωπίζονται σαν μισθωτοί κι όχι ως δούλοι (Λευιτικό 25:39-43). Ε) Οι Εβραίοι δούλοι όταν απελευθερώνονται τον 7ο χρόνο, πρέπει να τους δοθεί και κάποια "προίκα" (Δευτερονόμιο 15:12-14), Δ) Με θανατική ποινή τιμωρούνταν όσοι βίαια κάνουν Εβραίους δούλους (Δευτερονόμιο 24:7). Απαγορεύεται να σκοτώσει ή να προκαλέσει κανείς βλάβη στον δούλο του. Αν κανείς προξενήσει ζημιά σε δούλο του, πρέπει να τον ελευθερώσει (Έξοδος 21:20, 26-27), Απαγορεύεται να καταδυναστεύει κανείς τους δούλους του (Δευτερονόμιο 23:15-16). Υποχρεωτικά πρέπει οι δούλοι, όπως και οι ελεύθεροι, να έχουν μια ημέρα ανάπαυσης την εβδομάδα (Δευτερονόμιο 5:14).

 

 

ΙΔΡΥΣΗ  ΔΥΝΑΣΤΕΙΑΣ  ΑΡΓΕΑΔΩΝ

Ίδρυση δυναστείας Αργεαδών.
Η Μακεδονία πρωτοεμφανίζεται στην ιστορία, κατά τον Θεόπομπο, τον 8ο αι. π.Χ. με το βασιλιά της Κάρανο. Κατά τον Ηρόδοτο, όμως, με τον Περδίκκα Α΄ το 700 π.Χ., που, κατά τον ίδιο ιστορικό κατάγονταν από τους Τημενίδες - Ηρακλείδες του Άργους, απόγονοι αυτού, που εδραίωσαν και μεγάλωσαν το κράτος τους, θεωρούνται: ο Φίλιππος ο Α΄ (621 - 588 π.Χ.) και ο Αμύντας ο Α΄

Τέλη 6ου αι. π.Χ. Ο Αμύντας Α' ανεβαίνει στο μακεδονικό Θρόνο και ο βασιλιάς της Περσίας του στέλνει απεσταλμένους που του ζητούν  την υποταγή της Μακεδονίας στους Πέρσες. Ωστόσο  ο γιος του ο Αλέξανδρος τους δολοφονεί και διαμηνύει στο Πέρση βασιλιά ότι είναι Έλλην και δεν πρόκειται ποτέ η Μακεδονία να υπαχθεί υπό τους Πέρσες .

497 π.Χ.  Ο Αμύντας πεθαίνει και τον διαδέχεται ο γιος του Αλέξανδρος Α'.
Αρχές του 5ου αι. π.Χ. Ο Αλέξανδρος Α' συμμετέχει και νικά στους Ολυμπιακούς αγώνες . Ο ίδιος, ως Έλλην, ειδοποιεί τους νότιους Έλληνες ότι οι Πέρσες ετοιμάζουν στρατό προκειμένου να υποδουλώσουν την Ελλάδα.
406 π.Χ. Ο Ευριπίδης προσκαλείται στην αυλή του Αρχέλαου. Στην ιερή πόλη του Δίου η λατρεία του Ολυμπίου Διός λαμπρύνεται με γυμνικούς και σκηνικούς αγώνες .
399 π.Χ. Θάνατος του Αρχέλαου.

390-380 π.Χ. Οι Ιλλυριοί εισβάλλουν στη Μακεδονία .
Περδίκκας Β΄ 448 - 413 π.Χ. Το  432 π.Χ., τις παραμονές του Περσικού πολέμου, ο Περδίκας Β' της Μακεδονίας προσπαθεί να αποφύγει την Περσική εισβολή .
Αρχέλαος Α΄ 413 - 399 π.Χ. 413 Ο Αρχέλαος ανεβαίνει στο θρόνο. Λίγο αργότερα η πρωτεύουσα μεταφέρεται από τις Αιγές στην Πέλλα. Ο Ζεύξις διακοσμεί το βασιλικό ανάκτορο .
Αερόπος Β΄ 399 - 393 π.Χ.
Αμύντας Γ΄ 393 - 369 π.Χ.
Αλέξανδρος Β΄ 369 - 368 π.Χ.
Πτολεμαίος Αλωρίτης 368 - 365 π.Χ.

ΑΚΜΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Ακμή Μακεδονικού Κράτους

Ο Φίλιππος Β΄ (359 - 336 π.Χ.) είναι ο σημαντικότερος απ΄ όλους τους προκατόχους του. Με την εισαγωγή νέας στρατιωτικής οργανώσεως και με τις πολιτικές του ικανότητες κατόρθωσε να ενώσει όλους τους Έλληνες και να δημιουργήσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την κοσμοκρατορία του γιου του Μεγάλου Αλέξανδρου (336 - 323 π.Χ.). Κατά τους δύο περίπου αιώνες που ακολούθησαν μέχρι την κατάκτηση της Μακεδονίας από τους Ρωμαίους, κατά χρονολογική σειρά βασίλευσαν στην Μακεδονία οι εξής βασιλείς των "Ελληνιστικών χρόνων" Φίλιππος Γ΄ Αρριδαίος 323 - 316 π.Χ. Κάσσανδρος 316 - 296 π.Χ. Φίλιππος Δ΄ 296 - 295 π.Χ. Δημήτριος Α΄ ο Πολιορκητής 295 - 287 π.Χ. Πύρρος 287 - 280 π.Χ. Πτολεμαίος Κεραυνός κ.ά. 280- 277 π.Χ. Αντίγονος Γονατάς 277 - 239 π.Χ. Δημήτριος Β΄ 239 - 229 π.Χ. Αντίγονος Δώσωνας 229 - 220 π.Χ. Φίλιππος Ε΄ 220 - 178 π.Χ. Περσέας 178 - 168 π.Χ. 385 π.Χ. Οι Λακεδαιμόνιοι στέλνουν βοήθεια στους Μακεδόνες κατά της Ολύνθου 380 π.Χ. Οι Ολύνθιοι συμμαχούν με το βασιλιά της Μακεδονίας 374 π.Χ.  Ειρήνη μεταξύ Αθηναίων και Λακεδαιμονίων 371 π.Χ. Μάχη στα Λεύκτρα στις 8 Ιουλίου 369 π.Χ. Οι Θηβαίοι εισβάλουν στη Λακωνία 367 π.Χ. Ο Πελοπίδας εκστρατεύει κατά του τύραννου Αλέξανδρου των Φερών 366 π.Χ. Ειρήνη μεταξύ των Ελληνικών εθνών  που όμως δεν κρατά πολύ. 366 π.Χ. Ο Αλέξανδρος Β’ γίνεται βασιλιάς των Μακεδόνων, φονεύεται ο Πέρδικας β’ βασιλιάς των Μακεδόνων. 362 π.Χ. Μάχη της Μαντινείας, θάνατος Επαμεινώντα, Γενική ειρήνη 359 π.Χ.  Ο Περδίκας Γ' σκοτώνεται σε μάχη εναντίον των Ιλλυριών. Στο θρόνο τον διαδέχεται ο Φίλιππος Β'. 358 π.Χ. Συμμαχικός πόλεμος 357 π.Χ. Ο Φίλιππος Β', επιχειρώντας να προσεγγίσει το βασιλιά των Μολοσσών της Ηπείρου παντρεύεται την ανιψιά του Ολυμπιάδα 356 π.Χ.  Ο Φίλιππος νικά και απωθεί τους Ιλλυριούς. Ο Ισοκράτης, στον « Περί Ειρήνης » λόγο του, διατυπώνει την Πανελλήνια Ιδέα. Την ίδια χρονιά γεννιέται ο Αλέξανδρος Γ'. 354 π.Χ. Φωκικός ή ιερός πόλεμος 353 π.Χ. Ο Φίλιππος επεμβαίνει στη Θεσσαλία. 346 π.Χ.  Ξεσπά ο Ιερός πόλεμος στην Κεντρική Ελλάδα. Ο Φίλιππος με τη συμμετοχή του στην δελφική αμφικτιονία, αναμιγνύεται στα πράγματα της Ν. Ελλάδας. Τα Πύθια τελούνται υπό την προεδρεία του . 343 π.Χ. Ο Φίλιππος υποτάσσει τη Θράκη. Ο Αρταξέρξης Γ’ γίνεται βασιλιάς στην Περσία 342 π.Χ. Ο Φίλιππος εκστρατεύει στη Θράκη.

Α Κ Μ Η     Μ Α Κ Ε Δ Ο Ν Ι Κ Ο Υ      Κ Ρ Α Τ Ο Υ Σ

338 π.Χ. Μάχη στη Χαιρώνεια. Ο Ιερός πόλεμος τελειώνει με τη μάχη στη Χαιρώνεια. Ο Φίλιππος μετέχει στο Πανελλήνιο Συνέδριο της Κορίνθου.

337 π.Χ. Συνέδριο των Ελλήνων στην Κόρινθο ανακηρύσσει το Φίλιππο αρχιστράτηγο των Ελλήνων προκειμένου να κάνει  εκστρατεία στην Ασία για τα έκτροπα που έκαναν στην Ελλάδα επί Ξέρξη κ.α. Δεν ψηφίζουν μόνο οι Σπαρτιάτες με το αιτιολογικό ότι αυτοί πάντα ηγούνταν των Ελλήνων
336 π.Χ. Ο Φίλιππος δολοφονείται στις Αιγές από δάκτυλο των Περσών . Ο εικοσάχρονος γιος του Φίλιππου Β', Αλέξανδρος Γ', αναλαμβάνει το θρόνο της Μακεδονίας. Αλλά και την υποχρέωση  να συνεχίζει το έργο του πατέρα του ως ηγεμόνας όλων των Ελλήνων,  δηλαδή αφενός  να εκδικηθεί τους Πέρσες για τη δολοφονία του πατέρα του, αλλά και για τα έκτροπα που είχαν κάνει  με αρχηγό τον Ξέρξη πιο πριν στην Ελλάδα.

335 π.Χ. Επανάσταση των Θηβαίων κατά των Μακεδόνων, όμως καταστρέφονται από τον Μ. Αλέξανδρο. Δαρείος ο Γ’ γίνεται βασιλιάς στην Περσία.

334 π.Χ. Ο Αλέξανδρος ξεκινά την εκστρατεία εναντίον των Περσών, ενώ ως αντιβασιλέας μένει στη Μακεδονία ο Αντίπατρος, πιστός φίλος του πατέρα του.

Την Άνοιξη, ο στόλος του μ. Αλεξάνδρου με ναύαρχο το Νέαρχο, ένα απόγονο του θαλασσοκράτορα Μίνωα, ξεκινά για τις Ινδίες μέσω Αραβικού κόλπου. Την ίδια εποχή κίνησαν και οι χερσαίες  δυνάμεις του Μ. Αλέξανδρου εναντίον των Περσών και των συμμάχων τους

335 π.Χ. Επανάσταση των Θηβαίων κατά των Μακεδόνων, όμως καταστρέφονται από τον Μ. Αλέξανδρο. Δαρείος ο Γ’ γίνεται βασιλιάς στην Περσία.

334 π.Χ. Άνοιξη, ο στόλος του μ. Αλεξάνδρου με ναύαρχο το Νέαρχο, ένα απόγονο του θαλασσοκράτορα Μίνωα, ξεκινά για τις Ινδίες μέσω Αραβικού κόλπου. Την ίδια εποχή κίνησαν και οι χερσαίες  δυνάμεις του Μ. Αλέξανδρου εναντίον των Περσών και των συμμάχων τους με σκοπό να τους εκδικηθούν για όσα είχαν κάνει  με αρχηγό τον Ξέρξη πιο πριν στην Ελλάδα.

334 π.Χ. Νίκη στο Γρανικό ποταμό

333 π.Χ. Νίκη στη μάχη της Ισσώ

331 π.Χ. Μάχη στα Αρβυλα και Γαυγάμηλα

332-320 π.Χ. Ο γεωγράφος, αστρονόμος και εξερευνητής Πυθέας ο Μασσαλιώτης  βγαίνει στον Ατλαντικό, για να φθάσει στη Βρετανία και τη μυθική νήσο Θούλη, τη σημερινή Ισλανδία, τη "βορειότατη, κατά τον Πυθέα, των Βρετανικών νήσων".

326 π.Χ. Ο Μέγας Αλέξανδρος, αφού κατέκτησε τη μια μετά την άλλη τις πόλεις τις Ασίας, φτάνει με ιππικό και πεζούς στον Ινδό ποταμό, όπου συναντιέται με τον κρητικό ναύαρχό του, το Νέαρχο.

325/4 π.Χ. Ο Νέαρχος ξεκινά από την Ινδία και παραπλέοντας τις ακτές της Ινδικής και της Περσίας φτάνει στις εκβολές των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη πραγματοποιώντας την μεγαλύτερη ναυτική εποποιία μέχρι τότε.
323 π.Χ.  Ο θάνατος του Μ. Αλεξάνδρου

Ε  Λ  Λ  Η  Ν  Ι  Σ  Τ  Ι  Κ  Α      Β  Α  Σ  Ι  Λ  Ε  Ι  Α

Ελληνιστικά Βασίλεια

323 π.Χ.  Αρχίζουν  συγκρούσεις των διαδόχων του Μ. Αλέξανδρου για το θρόνο. Μετά τον θάνατο του Αντίπατρου, τη διοίκηση της Μακεδονίας αναλαμβάνει ο γιος του Κάσσανδρος που εμφανίζεται ως συμφιλιωτής των αντιπάλων και νόμιμων διαδόχων. Με το γάμο του με τη Θεσσαλονίκη, κόρη του Φιλίππου Β', φιλοδοξεί να φανεί συνεχιστής της δυναστείας των Αργεαδών. 312 π.Χ. Ο Σέλευκος κυριεύει τη Βαβυλώνα 301 π.Χ.  Μάχη της Ιψώ. Θάνατος Αντίγονου 396 π.Χ. Ο Δημήτριος κυριεύει την Αθήνα και νικά τους Σπαρτιάτες 295 π.Χ. Μετά τον θάνατο του Κασσάνδρου, ο Δημήτριος ο Πολιορκητής επιστρέφει στην Ελλάδα με βλέψεις στη Μακεδονία. Στη Θεσσαλία ιδρύει τη Δημητριάδα. Αργότερα εκδιώκεται. Η Μακεδονία αναρχείται. Οι Γαλάτες τη λεηλατούν. 294 π.Χ. Ο Δημήτριος γίνεται βασιλιάς της Μακεδονίας 291 π.Χ. Πόλεμος μεταξύ Πύρου και Δημητρίου 287 π.Χ.  Ο Πύρος γίνεται βασιλιάς της Μακεδονίας-Ηπείρου 286 π.Χ. Ο Λυσίμαχος γίνεται βασιλιάς της Μακεδονίας 282 π.Χ. Μάχη στη Φρυγία. Ο Λυσίμαχος φονεύεται και ο Σέλευκος (βασιλιάς της Συρίας) γίνεται και βασιλιάς της Μακεδονίας 279 π.Χ.  Εισροή Γαλατών στη Μακεδονία 274 π.Χ. Ο Αντίγονος Γονατάς εδραιώνει μία νέα δυναστεία : των Αντιγονιδών. Στηρίζει την εξουσία του στην παράδοση των παλαιότερων Μακεδόνων βασιλέων. 229 π.Χ. Ο Αντίγονος Δώσων αποκρούει τους Δαρδάνους. 217 π.χ. Ο Φίλλιππος  Γ’ της Μακεδονίας  κάνει συμμαχία με τον Αννίβα κατά των Ρωμαίων 201 π.Χ. Οι Αθηναίοι φοβερίζονται από το Φίλιππο Γ και ζητούν τη βοήθεια των Ρωμαίων 197 π.Χ. Μάχη των Μακεδόνων με τους Ρωμαίoυς στις Κυνός Κεφαλές, με αποτέλεσμα να περιοριστεί ο Φίλιππος Ε' στα παραδοσιακά όρια της Μακεδονίας.

Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ  ΩΣ  ΕΠΑΡΧΙΑ  ΤΟΥ  ΡΩΜΑΙΚΟΥ  ΚΡΑΤΟΥΣ

Η Μακεδονία ως επαρχία του ρωμαϊκού κράτους

179 π.Χ. Θάνατος Φιλίππου Γ, βασιλιάς ο Περσεύς στη Μακεδονία 171 π.Χ. Πόλεμος μεταξύ Ρωμαίων και Μακεδόνων 168 π.Χ. Μάχη της Πύδνας. Ο Ρωμαίος στρατηγός L. Aemilius Paullus νικά τον Περσέα, το βασιλιά της Μακεδονίας. 167 π.Χ. Ο Αιμίλιος Παύλος (Aemilius Paullus ) φέρνει στην Ρώμη Μακεδόνες αιχμαλώτους, τέλος βασιλείας των Μακεδόνων. Επίσης διαιρεί το μακεδονικό βασίλειο σε τέσσερα τμήματα (μερίδες) με στεγανά σύνορα μεταξύ τους. Πρωτεύουσες ορίζονται η Αμφίπολη, η Πέλλα, η Θεσσαλονίκη και η Πελαγονία. 149 π.Χ. Κάποιος Ανδρίσκος στέφει τον εαυτό του βασιλιά της Μακεδονίας και υπολογίζοντας στην υποστήριξη των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων εξεγείρει τους Μακεδόνες εναντίον των Ρωμαίων. 148 π.Χ Ο C Caecilius Metellus Macedonicus νικά τον Ανδρίσκο. Η Μακεδονία γίνεται ρωμαϊκή επαρχία (provincia) με διευρυμένα όρια που περιλαμβάνουν επίσης την Ιλλυρία και την Κεντρική Ελλάδα. 147 π.Χ, Πόλεμος μεταξύ Ρωμαίων και Αχαιών 146 π.Χ. Η Κόρινθος κυριεύεται από τους Ρωμαίους. Η Αχαϊκή συμμαχία καταλύεται και η Αχαΐα γίνεται Ρωμαϊκή επαρχία 142 π.Χ. Η Μακεδονία κυριεύεται από τους Ρωμαίους 120-110 π.Χ. Βαρβαρικές επιδρομές στη Μακεδονία 93-87 π.Χ. Ο Μιθριδάτης εισβάλλει στο μακεδονικό έδαφος. Αποτυχημένη εξέγερση του Μακεδόνα Ευφάνη. 42 π.Χ.  Μάχη των Φιλίππων. Δημιουργία ρωμαϊκών αποικιών στην Κασσανδρεία, στο Δίον στους Φιλίππους και στην Πέλλα. Εποχή Αυγούστου.

 

Η  ΚΑΤΑΓΩΓΗ  ΤΩΝ  ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ